YAŞAMA ZEVKİ MERHAMET İSTER

Kamera; Güven Selçuk

Roma Su Kemerleri ve Leylekler;geçmiş ile bu an;

geleceğe bir şeyler taşıyorlar ama önce bu an...

YAŞAMA ZEVKİ MERHAMET İSTER

  Tam olarak nedir merhamet? Başkalarının acılarını vekâleten yaşamak mı? Acımak, diğer insanlar, canlılar adına duygudaşlık kurmak mı?

  “ Arzu hayatın yarısıdır, kayıtsızlık ise ölümün” diye hatırlatıyor Halil Cibran. Hayatı oluşturan arzuların istikrarlı, ahenkli ve kalıcılık iksiriyle şereflenmesi için merhamet olmazsa olmazlardandır. Çünkü içinde sevgiyi barındırır; neredeyse tüm canlıların aradığı en nadide şeyi…

 Sevginin tutarlılığı, çeşitliliği merhametin saygınlığını, dik duruşunu da oluşturur. Merhametin en hakiki, en kalıcı yüzü; alçak gönüllülüktür. Merhamet gösterirken, karşımızdaki kişiyi, canlıyı alçaltmıyor sak yaşamın en hakiki zevkine; o güzel alış verişe başlamış, nice yollar almaya başlamışızdır.

 “ İnsan uygar topluma geçiş ile birlikte güvenlik içinde yaşamak için sadece dürtülerden değil aynı zamanda merhametinden de önemli ölçüde vazgeçmek zorunda kalmıştır.” Diyor Freud.

  Kendimi bildim bileli amatörlüğün cesaretiyle bunun böyle olup olmadığını sorguluyorum. Uygarlık, şehirlerdeki yaşamın yoğun hale gelmesi merhameti, komşuluk ilişkilerini, sevgiyi öldürüyor mu? Geçmişin en ilkel yaşamlarının merhamet anlayışı, sevgi ve komşuluk ilişkileri çok daha güçlü müdür? Bu soruları yine merhamet ve felsefeyle irdelemek keyif verici olacaktır.

 Geçmişe henüz izleri kurumamış geçmişe kırk yıl önceye bile insek, insanlık laboratuarında eksik veya fazla olanı görüp anlayabiliriz. Kırk yıl öncesinin yaşamları daha sadeydi. Daha merhametliydi. Komşuluk ilişkileri daha canlıydı.  Tamam; hepsi doğru! Ama niçin? Çünkü birbirine muhtaçtılar…

  Her evde köpek, kedi beslenir; bunun yüce bir hayvan sevgisi olduğu; sadece böyle olduğunu düşünürsek yanılırız.

 Köpek ve kedi sevilirdi. Sevilmeyi hak ederdi. Köpeklerin koruyucu, uyarıcı seslenmelerine ihtiyaç vardı. Kısacası insanlık o güzel hayvanlara muhtaçtı. Aynı şey kediler içinde öyle; kırsal alanın faresi, aşeratı meşhurdur. Kediler köpekler gibi muhtaçlığın inanılmaz dostlarıdır.

 Bu hayvanlara ihtiyaç azalınca, onların yaşam yerleri şehirlerde kısıtlanınca birden o değerli alış veriş; o güzel merhametli sevgi kazaya uğradı. Burada hayvanların hiçbir kusuru yoktur. İnsanın hızlı koşusunun büyük unutkanlığıdır bunun sebebi…

 Pamuk yaşadığım sokağın köpeği. Nereden geldi nasıl orada kaldı bilinmiyor. O bir hanımefendi. Beyaz Kuğu gibi alımlı bir hayvan! Pamuk ismini ona kem verdi onu da kimse bilmiyor. Pamuk ile birkaç kelime ile anlaşıyoruz. Sessizliğin sözcükleri o kadar geniş ki!

 Pamuk, nasılsın kızım? Bu seslenişim ya o uyurken, ya dinlenirken, ya da ayaktayken oluyor. Dinlenmeyi çok seviyor. Oldukça rahatına düşkün! Seslenişimi duyar duymaz, gününe, saatine göre; gözleriyle beni duyduğumu, kuyruğuyla anladığını işaret ediyor. Söz konusu biraz şımarmak, biraz sevgi, merhamet töreniyse; derhal önümü kesiyor. Sadece ona dokunmamı istiyor. Dokunmanın ne büyük haz, işaret, anlatım olduğunu bizden çok iyi biliyor. İnsanoğlu içinde mucizedir dokunmak; eğer içselleştirilmişse, o dürtü sevgi ve olgunluğun sürecine gelmişse tadına duyulmaz. Pamuğun başını birkaç kez dokunuyorum. O kadar…

O an konuşa bilse konuşacak… Seslerin ritmi, bakışın derinliği bunu anlatıyor. Ya ben; içimdeki o doğal şey; güneşin altında, çimenli patikalarda birlikte koştuğum köpek dostlarım, beslediğim keçi, tavşanlar, güvercinler, kediler; hepsinin ateşiyle yanıp tutuşurken uygarlığın gürültülü sessizliğine, kimyasallara, hijyen denen şeylere teslim olmamak için yaşamanın ince çizgisini, o bir yudum iksiri ayarlama telaşında olmamın en hakiki dengeleyicisine başvuruyorum;

 Edebiyata, felsefeye ve sezgilere…

 Psikart Dergisi Mart ve Nisan sayısını merhamete ayırdı. Merhamete dair çok şey bulacaksınız içinde. Fakat asıl mesele, kendi içimizdeki derinliğe bakabilme cesaretinde.

  Bugün yine Pamuğa dokundum. Çünkü o öyle olmasını istedi.

 “ Elveda olanın coğrafyası da sokak olur diye bilmiş ve soğuk ve zalim ve merhametsiz cümleler kurmayın. Cümleler yalnızca kelimelerle kullanılmaz, bazen de sessizlikle kurulur, boşluğa kurulur ve cümle bazen susmak içindir. Lütfen susun! “

Haydar Ergülen de böyle istiyor; lütfen, mazeret üretmeyin! Bazen susun; susmak da merhamet yolculuğudur belki…

Güven Serin