FİZİK KANUNU; NE EKERSEN ONU BİÇERSİN

 

                      FİZİĞİN “NE EKERSEN ONU BİÇERSİN” KURALI

    Sanatın eşsiz gücü karşısında her zaman büyülendiğimi, ruhumun oradan oraya savrulduğunu bir kez daha ifade etmek istiyorum. James Mc Teigue’nin yönettiği Ve for Vendetta filminde geçen bir fizik kuralını ilk önce not aldım. Sonra da anlamaya çalıştım. Tam olarak anladım mı anlayamadım mı bilemiyorum. Bildiğim bir şey var ki, sanat daima evrenin bilinmezliği için kapıları aralamak isteyecektir. Fizik bilimi gibi…

  Evet,”Her hareket eşit yönde ters kuvvet yaratır.” İfadesi, fiziğin en temel ve evrensel prensiplerinden birini ifade ediyormuş. Ve bu bir kanundur. Bu prensip, daha bilimsel ve yaygın olarak bilinen adıyla Newton’un Üçüncü Hareket Yasası’dır. Sir Isaac Newton tarafından 17.yüzyılda formüle edilen bu yasa, evrendeki kuvvetlerin doğasını anlamamızda bir köşe taşı kabul ediliyor.

  Anlamaya çalıştığım kadarıyla: Evrende hiçbir kuvvet tek başına var olamaz. Kuvvetler daima çiftler halinde, karşılıklı bir etkileşim ortaya çıkar. Ne zaman bir cisim başka bir cisme kuvvet uygulasa, ikinci cisim de, birinci cisim de anında, eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uygular. Bu iki kuvvete “etki” ve “tepki” kuvvet çifti denir.

  Bu durumu günlük hayattan bir örnekle somutlaştırmaya çalışalım: Bir duvara elimizi bastırdığınızı düşünün. Sizin elinizin duvara uyguladığı kuvvet “etki” kuvvetidir. Elinizi ne kadar kuvvetli iterseniz, duvar da elinizi o kadar kuvvetli geri iter. Eğer duvarın uyguladığı bu tepki kuvveti olmasaydı, eliniz hiçbir dirençle karşılaşmadan duvarın içinden geçip giderdi. Elinizin acıması, bu tepki kuvvetinin en bariz kanıtıdır.

   Bu yasanın en önemli ve bazen kafa karıştıran tarafı ise, etki ve tepki kuvvetlerinin farklı cisimler üzerine etki etmesidir. Bu yüzden bu kuvvetler birbirini dengelemez veya yok etmezler. Örneğin, bir topa vurduğumuzda ayağımız topa bir kuvvet uygular ve topun ileri doğru fırlamasına neden olur. Aynı anda top da ayağımıza eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uygular. Bu kuvveti ayağımızda hissederiz. Topun kütlesi ayağımıza göre çok daha küçük olduğu için, ayağımızın uyguladığı kuvvetin etkisi topta daha belirgin olur.

   Yeryüzünde yürümemiz bile bu kanun sayesinde mümkündür. Yürürken ayaklarımızla geri geriye iteriz (etki) ve bu gazların da roketi ileriye doğru itmesiyle (tepki) gerçekleşir.

   Sonuç olarak, “Her hareket eşit yönde ters kuvvet yaratır.” İfadesi, basit bir gözlemden öte, evrenin işleyişini düzenleyen temel bir fizik kanunudur. Bu konun, en küçük atom altı parçacıkların etkileşiminden gezegenlerin ve galaksilerin hareketine kadar her ölçekte geçerlidir. Ve doğadaki mükemmel simetrinin ve dengenin bir yansımasıdır.

  Dostlar, benim fazlasıyla kafam karıştı. Sıradan yaşamın özgürlüğü ve can sıkıcılığı ne kadar kolay değil mi? Ne atomlardan, ne simetrilerden, ne de fizik kanunlarından söz ederek vaktimizi yok ediyoruz! Vaktin çok değerli olduğunu da hesapladığımızı sanmıyorum ya! Çünkü bir filme giden, bir kitap okuyan, bir film izleyen birçok insandan şu sözü duyunca hep ruhum buz gibi olmuştur; “ Ne güzel vakit öldürdük!”

  İyisi mi bu fizik kanunlarından kurtulup daha fazla vakit öldürmeyelim. Nasıl olsa biz bilsek, bilmesek de, anlasak da anlamasak da, fiziğin, matematiğin kanunları evrenin sınırsız özgürlüğü ve büyümesi için her daim var olacaklardır. Belki de hayatın denge yasası, hiçbir kuvvetin yalnız olmadığını anlatırken, sürekli sorunlarla uğraşan bizler için yüce bir tesellidir…

 Güven SERİN 

     

  

KRAL YOLU EFSANESİ

 

   KRAL YOLU: KORKUYU DEĞİL, GELECEĞİ İNŞA ETME VAKTİ!

    ( Hora Feneri ve 57. Alay )

   Tekirdağ’ın turizm sınavı ne hazindir ki çok kötü. Şehrin turizmi olmazsa, dönüşümü de, dönüşümü de ağır oluyor. Turizm deyince ille “yabancı turizm” demiyorum, “yerli turizm” on iki ay boyunca, şehrin gelişimine, dönüşümüne zevkle katkı verir. Oma o zevki tattıracak turizm hizmetleri, çabaları ne hazindir ki cesaret, yürek ve bilgi istiyor.

Trakya’nın topraklarına bir inci gibi serilmiş Tekirdağ, Marmara’nın kıyısında sessiz, mahzun ve potansiyelinin farkında olmayan bir dev gibi uyuyor. Oysa bu devin damarlarında efsaneler, göğsünde cesaret destanları ve gözlerinde asırlık fenerlerin ışığı saklı. Elimizde paha biçilmez mücevherler var ama biz onları parlatmak yerine tozlu sandıklarda tutmayı tercih ediyoruz. Turizmde yaprak kımıldamıyor. Şehrin dönüşümünden değil uyuşukluğundan korkmalıyız.

 Her şey bir hikâye ile başlar. Ve bizim başlangıçların en görkemlisine sahip bir hikâyemiz var. Kral Yolu. Kralların ve beylerin izlerini anlatan efsaneleri saygıyla kucaklamalı, sevgiyle sahiplenmeliyiz. Bu efsanelerin izleri, şehrimizin üzerine serpilecek altın tozlardır. Turizmi yani efsane peşinde koşan insanları çekmeyi cazip hale getirirsek, onları bu efsanenin bir parçası haline getirirsek; bacısız fabrikalarımız tütmeye başlar.

 Bu efsanenin geçtiği yerler çok iyi saptanırsa, belli zamanlarda oraları kral yolunu izlemeye gelen insanları ağırlayacak ahşaptan, camdan, çelikten iskele ve müzelerle şenlenirse, bu iş sadece kral yolu ile kalmaz, kralın sofrasının kurulduğu yere kadar gider. İnsanlık ne kadar çok gerçeğin içinde gibi görünse de bir o kadar dışındadır. Bu dünyanın kahrı, biraz da efsanelerin varlığıyla daha çekilir hale gelir.

 Eğer Kral Yolu mitolojik bir zenginlikse, Hoşköy’deki Hora Feneri gerçeğin içinden fışkıran şiirsel bir çiçektir. Fransa’dan getirilip Sultan Abdülmecid döneminde inşa edilen bu demir kule, sadece bir seyir yardımcısı değildir. O,fırtınalı gecelerde denizcilerin umudu, ailelerin bekleyişi, fenercilerin yalnız ama onurlu hayatlarının şahididir.

Bugün fenerciler kalmamış olabilir ama onların ruhları o demir merdivenlerde, o devasa merceğin başında halen yaşıyor. Bu hikâyeyi turizme kazandırmak bir vefa borcudur.

 Şimdiki işletmecisi fenerin korunup kollanması adına doğrudur. Fakat şehrimizin turizmine etkileri ne kadardır? Yeterli midir? Fenerin yanındaki eski hizmet binası, butik bir “Fenerci Evi Müzesi ve Kafesi” olarak hizmete açılabilir. O dönemin atmosferini yansıtan bu mekânda, ziyaretçiler zeytinliklerin ve incir ağaçlarının yakınındaki tepeden denize karşı kahvelerini yudumlarken, fenerin ve fenercilerin cesaret dolu hikâyelerini dinleyebilirler. Bu en az Kral Yolu kadar çekici, insana dokunan, sıcak bir turizm durağı yaratmaktır.

 Ve geldik en kutsal gerçeğimize: 57.ALAY. “Size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum.” Komutuyla bir an bile tereddüt etmeden şahadete yürüyen kahramanların alayı… Tekirdağ’da kurulup Çanakkale’ye uğurlanan bu alayın anasını yaşatmak, bizim için turizmin ötesinde milli bir görevdir.

 Farklı amaçla kullanılan eski Göğüs Hastanesi binaları, bu görev için biçilmiş kaftandır. Burası, kanla, cesaretle ve yürekle yazılmış bir destanın evi olmalıdır.

 Buraya kurulacak modern bir “ 57.Alay Cesaret ve Anı Müzesi” ,klasik bir müze anlayışın çok ötesine geçmelidir. Ziyaretçilerin interaktif ekranlarda askerlerin künyesine dokunarak onların kişisel hikâyelerini okuyabildiği, siper hayatını ve o büyük fedakârlığı dijital simülasyonlarla hissedebildiği, yaşayan bir mekân olmalıdır. Bu merkez, sadece Tekirdağ için değil, Çanakkale’yi ziyarete gelen her yerli ve yabancı turist için ikinci bir zorunlu durak, bir “vefa rotası” haline gelecektir.

Korkuyu değil geleceği inşa etme vakti! Evet, niçin bu kadar uzağız? Belki de sahip olduklarımızın değerini fark edemeyecek kadar yakınında durduğumuz içindir. Belki de değişimin getireceği sorumluluktan korkuyoruz. Ama unutmayalım ki, hiçbir gemi limanda bekleyerek yeni kıtalar keşfedemez.

 Tekirdağ Kral Yolu’nun mitolojik gücünü, Hora Feneri’nin romantik ve cesur ışığını ve 57.Alay’ın kutsal mirasını bir araya getirdiğinde, sadece Trakya’nın değil, Türkiye’nin parlayan bir turizm yıldızı olabilir.

Kral Yolu’nun fısıltısı, Hora Feneri’nin ışığı ve 57.Alay’ın ruhu, Tekirdağ’ı bekliyor. Bu çağrıya kulak verecek birileri var mı?

Güven SERİN 

HASAN ŞEN

 

                PASAJIN VİCDANI, EMEĞİN ONURU: HASAN ŞEN

 Tekirdağ’ın göbeğinde, her gün yüzlerce insanın gelip geçtiği Belediye İş Merkezi’ni bilir misiniz? Hani o koşturmacanın,o dükkan telaşının bitmediği çelikten,betondan,demirden yapılmış büyük yapı…İşte o binanın bir kalbi,bir ruhu var desek,inanır mısınız?O ruhun adı Hasan Şen’dir,bizim Hasan Abimizdir.

 Onu gördüğünüzde elinde mutlaka bir bez, omzunda bir fırça vardır. Ya bir camın kirlerini siler, ya da kimsenin fark etmediği bir kapı kolunu parlatır. Bir an durup soluklandığını, boş oturduğunu görmek zordur. Bir çay içimi dahi soluklansa, yine pasajla ilgili bir sorunun taslağı üzerinde çalışıyor olur. Selam verirseniz, o selama tebessümle karşılık verirken bile gözü etraftaki bir tozu, bir lekeyi arar. Onun için iş, mesai saatine sıkıştırılmış bir görev değil, hayatın ta kendisidir.

 Geçenlerde bir çay molasında yakaladım kendisini.”Abi” dedim,” kaç yıl oldu pasajda?” Şöyle bir durdu, gözlerini bir anlığına gökyüzüne dikti. Ne bir kâğıda baktı ne bir telefona. Sanki zihnin içinde şaşmaz bir sayaç çalışıyordu. Cevabı, en baba matematikçiyi kıskandıracak nitelikteydi:

 “Otuz bir yıl, yedi ay, on altı gün oldu bu sabah itibarıyla.”

 Dondum kaldım. Yılları, ayları geçtim, gününü bile sayan bir hafıza, bu işine bağlılık neyin nesiydi? Bu, sadece bir iş yapmak değil, o işle bütünleşmek, o mekânın her zerresine ruhunu katmaktı. Pasajda olacak bir arızayı daha olmadan sezen,”Şuraya dikkat etmeli,” diye önceden uyaran bir bilgedir o.Disiplin ve ahlak kelimeleri, onun yanında sönük kalır. O,bu kelimelerin yaşayan halidir.

 Hasan Şen, Ganos Dağları’nın serin yamaçlarından, Şarköy’ün Beyoğlu Köyü’nden kopup gelmiş. Ihlamur ağaçlarının kokusunu ciğerlerine çekerek büyümüş bir tabiat adamı. Şehrin betonuna, asfaltına karışmış ama köyünün o temiz ruhunu, o saflığı zerre kaybetmemiş.

 O kısacık çay sohbetinde gözüm ayağındaki kara lastiklere takıldı. Utanarak değil, onur duyarak anlattı: “ Bunlar ‘koç lastiği’derler bizim orada,” dedi. O an o lastikler, benim gözümde dünyanın en pahallı ayakkabısından daha kıymetli oldu. Çünkü o lastikler bir ayakkabı değildi. Onlar; toprağın, sadeliğin, alın terinin ve henüz kirlenmemiş o eski köy zamanlarının birer sembolüydü. Üzerindeki, teri henüz kurumamış gömleği gibi, o lastikler de Hasan Şen’in kim olduğunu, nereden geldiğini ve neye değer verdiğini haykırıyordu.

 Bizler gösterişli laflar etmeyi, büyük büyük binalarda ahkâm kesmeyi severiz. Ama hayatın en büyük dersini bazen bir pasajın koridorunda, elinde bez, ayağında kara lastikleriyle sessiz sedasız çalışan bir adam verir. Hasan Şen, bize çalışmanın, dürüstlüğün ve sadeliğin en büyük erdem olduğunu her gün yeniden hatırlatıyor.

 Yolunuz Belediye İş Merkezi’ne düşerse, etrafa şöyle bir bakın. O pırıl pırıl parlayan camlarda, o tertemiz koridorlarda sadece bir temizlik görevlisinin değil, Ganos Dağları gibi heybetli, ıhlamur ağacı gibi mütevazı bir adamın onurunu, emeğini ve otuz bir yılı aşan sevdasını göreceksiniz.

 Eline, emeğine, o güzel yüreğine sağlık Hasan Abi… Varlığın, bu şehre verilmiş en güzel hediyelerden biridir.

Güven SERİN  

 

 

 

 

SAMAN ALEVİ SANMA!

 

İNTERNET

                SAMAN ALEVİ SANMA, O YANGIN HEPİMİZİ YAKAR

   Hükümet Caddesi’nin sıradan bir gününde, medeniyetin en parlak cilasıyla kaplanmış bir anın şahidi oldum. Belki yaz sıcağından bunaldığı için, belki de modern bir tarz arayışıyla saçlarını usturaya vurdurmuş bir adam… Ayaklarında pahalı spor ayakkabıları, kaliteli tişörtü ve kendinden çok emin, neredeyse uysal adımlarla ilerliyordu. Bir adım gerisinde, ona eşlik eden zarif eşi ve on altı yaşlarındaki kızıyla, şehrimize tatil için gelmiş, refah içinde bir “Almancı” aile portresi çiziyorlardı.

   Adam, bu modern ve huzurlu tablonun ortasında bir sigara yaktı. Tam o esnada, arkasından gelen eşi, kızına muhtemelen masum bir şey söyledi. Cümlenin sonu duyuldu sadece: “…aslında öyle değildi de!”

 Ve o an, medeniyetin ince cilası bir anda çatladı.

 O uysal,o her haliyle “modern” görünen adamın,sanki ödünç alınmış,yabancı bir canavara ait bir ses yükseldi.Boğuk,sert ve öfke dolu bir tıslama: “ Öyle değil mi!...”Bu iki kelimeyi,içindeki bütün zehri akıtırcasına birkaç kez tekrarladı.Havanın akışı değişti,caddedeki görünmez denge sarsıldı.

 Ancak ne kadında ne de genç kızda en ufak bir irkilme, bir korku emaresi vardı. Bu zehirli tepkiye pabuç bırakacak ruh halleri yoktu. Sanki bir vızıltıyı, sıradan bir gürültüyü duymuş gibi, aynı ahenk ve sükûnetle babalarının arkasından yürümeye devam ettiler.

 İlk bakışta “Bizim kel adamın öfkesi saman aleviymiş,” deyip geçebiliriz. Evet, o an orada fiziki bir şiddete dönüşmedi. Ama asıl ürkütücü olan bu değil mi?O öfke patlamasının,o aile için ne kadar “normalleştiğini” ,ne kadar sıradanlaştığını gösteren tepkisizlik…İşte o tepkisizlik,toplum olarak geldiğimiz tehlikeli uçurumun en net fotoğrafıdır.

 Bu “saman alevi”,her akşam haber bültenlerinde yüzümüze bir tokat gibi çarpan ve kadınları hayattan koparan o büyük yangınların ilk kıvılcımlarıdır. O caddedeki adam, sosyoekonomik statünün, modern görünümün ya da eğitim seviyesinin, erkeğin içine işlemiş o zehirli “öfke hakkını” ortadan kaldırmadığının canlı kanıtıdır. Pantolonun markası, ayakkabının pahası, tatilini nerede yaptığı gerçeği değiştirmiyor: Öfke, bir erkeğe bahşedilmiş bir imtiyaz, bir kontrol mekanizması görülüyor ve bu kültür, nesilden nesle aktarılıyor.

 Her öfkeli erkek sesi duyduğumda, artık bir erkek olarak bende irkiliyorum. Çünkü biliyorum ki o ses, sadece anlık bir sinirin değil, yüzlerce yıllık kültürel bir kodun, “erkek adam dediğin sesini yükseltir, masaya vurur, had bildirir” diyen o köhne geleneğin bugünkü yankısıdır. Bu yankı, bazen bir sokak ortasında eşini azarlayan bir “medeni” adamın sesinde, bazen de bir evin kapalı kapıları ardında bir kadının son çığlığında son buluyor.

Peki, çare ne? Çözümler o kadar belli ki, aslında bu çaresizlik hissi daha da kahredici.

Çözüm, Bir Zihniyet Devrimidir:

1.Eğitimin kök hücresi, okul öncesi: Her şeyin başladığı yer burası. Çocuklara renkleri, sayıları öğretirken, onlara öğretmemiz gereken en temel şey DUYGU OKURYAZARLIĞIDIR. Öfkenin de, üzüntünün de, sevincin de normal bir duygu olduğunu ama hiçbir duygunun bir başkasına zarar verme hakkı tanımadığını anlatmalıyız.”Kız gibi ağlama” diyerek, erkek çocukların duygusal kanallarını tıkamaktan,”Oğlandır, sever de döver de” diyerek şiddeti meşrulaştırmaktan vazgeçmeliyiz. Toplumsal cinsiyet eşitliği, bir ders değil, anaokulundan üniversiteye tüm eğitim sisteminin ana felsefesi olmalıdır.

 2.Hukukun caydırıcılığı değil, kaçınılmazlığı: Yasalarımız var. Ama yasaların varlığı, uygulanmadığı ve toplumsal bir karşılık bulmadığı sürece bir anlam ifade etmiyor.”Bir anlık öfke,” , “Haksız tahrik” gibi indirimler, o caddedeki adamın ve binlercesinin öfkesini bir hak olarak görmesine zemin hazırlıyor. Cezai yaptırımlar, şiddet uygulayan için bir “ihtimal” değil,”kaçınılmaz bir son” olmalıdır.

  Hükümet Caddesi’ndeki o aile yürüyüp gitti. Belki de beş dakika sonra hiçbir şey olmamış gibi bir kafede oturup kahve içtiler. Ama o kısa an, o “saman alevi” ,toplumun ruhuna işlemiş o derin yanığın sızısı olarak benimle kaldı.

 O alevleri küçükken söndürmezsek, her birimiz o yangın dumanında boğulmaya mahkûmuz. Değişim, büyük eğitim devrimleriyle, zihniyet dönüşümleriyle ve en önemlisi, o anlara şahit olduğumuzda göstereceğimiz medeni cesaretle başlayacak.

Güven SERİN 

KAYTAN BIYIKLI ADAM

 

           SAHNE: HALK OTOBÜSÜ, BAŞROL: KAYTAN BIYIK

  Hayat, en beklenmediğimiz anlarda en çarpıcı sahneleri sunar. Bazen o sahneleri izlemek için tiyatro salonlarına gitmeye gerek kalmaz; Kumbağ’dan kalkan bir halk otobüsünün için, en usta senaristlere taş çıkartacak bir oyuna ev sahipliği yapabilir. Tıpkı önceki günlerden birisinde tanık olduğum gibi…

   Perde, otobüs şoförünün mahalline yakın o yüksek basamağında açıldı. Başrolde, yüzüne karakterini veren incecik kaytan bıyıklarıyla, otobüsün doğal bir parçası duran bir adam vardı. Herkes gibi koltuklara kurulmak yerine, sahnenin merkezini andıran o yükseltiyi seçmişti. Sanki görünmez bir profesör kürsüsünden, etrafındaki diyaloglara keskin ve anlık yorumlar yapıyor, bir yandan da elindeki telefonun ekranında aceleci bir sörf yapıyordu. Sıcaktan parlayan-terleyen alnını ve bıyıklarını kâğıt mendille silişi bile rolün bir parçası gibiydi.

   Oyunun ikinci perdesi, Topağaç mevkisinde otobüse binen bir yolcuyla başladı. O bilindik, o mekanik ses: “Bakiye yetersiz.” İşte tam o an, kaytan bıyıklı kahramanımız devreye girdi. Cebinden çıkardığı kartı okuyucuya uzattı ve iyiliğin faturasını anında ve herkesin duyabileceği bir tonda kesti: “ 25 TL vereceksin.”

   Bu noktada oyun, bir iyilik hikâyesinden psikolojik bir gerilime dönüştü. Borçlu yolcu, bu jesti sanki hiç yaşamamış gibi görmezden, duymazdan gelerek büyük bir kayıtsızlık zırhına büründü. İyiliksever adam da bir alacaklıya, hatta avını gözünden bir an olsun bir avcıya dönüştü.”Demek sen çarkını böyle döndürüyorsun, bedavaya götürüyorsun bu işi?” sorusu, otobüsün demirlerine çarpıp hepimizin kulaklarında çınladı.

   Final, Tekirdağ Valilik durağında yaşandı. Borçlu adam indi, peşinden de bir an bile tereddüt etmeyen kaytan bıyıklı atladı. Ben de bu filmin sonunu merak eden bir izleyici olarak peşlerinden…

“Param yanımda değil, bankada” bahanesi, son kozuydu borçlunun. Ama avcımız kaytan bıyıklı pes etmedi: “ O zaman bankaya gidelim.”

   Ve son sahne… Önde borçlu adam, arkasında ona sarsak ama kararlı adımlarla takip eden kaytan bıyıklı kahramanımız, şehrin kalabalığında gözden kayboldu.

   O 25 TL tahsil edildi mi, banka yolunda başka neler yaşandı, bilmiyorum. Bildiğim tek şey var: Hayat, bazen en sıradan yolculukta bile bize insan doğasının karmakarışıklığını, gururun, inadın, iyiliğin ve kurnazlığın ne kadar iç içe geçtiğini gösteren inanılmaz bir tiyatro izletiyor. Ve inanın bana, bu oyunun bilet parası paha biçilmez…

   Gördüğüm ve anladığım kadarıyla “iyilik yapma”nın doğası çok karışık. Koşulsuz iyilik yapmak ile borç verme arasındaki çizgi çok incedir. Bir iyilik, karşılığında bir beklenti (maddi veya manevi ) içerdiği anda doğası değişiyor. Belki de gerçek iyilik, karşılığını beklemeden ve peşine düşmediğinde anlam kazanır.

   Kamusal alan, karakterimizi büyüten bir sahne gibidir. Normalde özelde yaşanacak bir durum, herkesin gözü önünde bir gurur ve utanç testine dönüşebilir.

   Kısacası dostlarım, o kısacık otobüs yolculuğu aslında güven, adalet, onur, utanç ve insan psikolojisinin karmaşıklığı üzerine minyatür bir hayat dersiydi…

 Güven SERİN 

AMERİKAN RÜYASI

 

İNTERNET

                                                  AMERİKA RÜYASI

( İnsan Kök Salacağı Toprakta Yaşamalı! )

   Toplumların hafızası, sanatçıların eserleriyle, bilim insanlarının uyarılarıyla ve halkın kalbindeki sevgiyle şekillenir. Bazen uzak diyarların parlak ışıkları gözümüzü kamaştırır, bazen de kendi toprağımızın sessiz bilgeliğini gözden kaçırırız. Peki, rüya ile kâbusu, umut ile aldanışı birbirinden ayıran o ince çizgi nerededir? Cevap, sandığımızdan daha yakınımızda: Eğitimde ve ülke bilincinde…

   Sesiyle nesillere dokunan, İsmet İnönü’nün bizzat soyismini verdiği “Altın plakların kraliçesi” Neşe Karaböcek’i düşünelim.1980’lerde Amerika’ya gittiğinde, oradaki müzik akımlarından etkilenerek “Amerika Albümleri”ni çıkardı. Kasetleri kapış kanış satılırken, o aslında bir değişimi, dönüşümü ama en önemlisi kendi müziğini evrenselle buluşturma denemesini yaşıyordu. Aynı yıllarda, Sylvester Stallone’nin canlandırdığı Rocky karakteri, filmleriyle gençlerimizin kalbinde taht kuruyor,”Amerikan rüyası” denilen o büyük hayali daha da körüklüyordu. Azimle her şeyin başarılabileceği bu rüya, milyonlarca gence ilham veriyordu.

   Ancak parlak madalyonun bir de karanlık yüzü vardır.1962’de aramızda ayrılan Marilyn Monroe’nun trajik hayatı, bu rüyaların nasıl bir kâbusa dönüşeceğinin en acı kanıtı olarak tarihe geçti. Çok daha yakın bir zamanda ise Amerikalı polis müfettişinin şu sözleri durumu özetliyor: “ Uyuşturucudan ölenlerin % 85’i Amerikan vatandaşıdır. Zenginler, çünkü yoksul ülkelerden gelen uyuşturucuyu satın alacak paraları var ve rüyalarını sürdürmek için buna ihtiyaç duyuyorlar.”

   İşte tehlike burada başlıyor. Yeterli eğitim ve bilinç süzgecinden geçirilmemiş her parlak vaat, iyi makyaj yapılmış bir kâbusa dönüşebilir. Toplumlar, bu tuzaklara bir “kurtuluş ümidiyle” sarılabilir.

   Bu noktada, aklın ve bilimin sesi devreye giriyor.1975’te özel bir kanunla Türkiye’nin ilk ve tek “ Türkiye Cumhuriyeti Profesörü” unvanını alan,Yale Üniversitesi’nde tarihin en genç tam profesörlerinden biri olan merhum Oktay Sinanoğlu,adeta bugüne sesleniyor.Onun uyarısı net ve sarsıcıydı: “Eğer aklınızı başınıza almazsanız yakında Türkçeye de ‘bay bay Türkçe’ dersiniz.Türkçe giderse Türkiye gider…Kendi kültürüne yabancılaşan,atasına küfreden insanlar haline gelirsin.Kendi ülkenin tabularını yabancılara kendi ellerinle sunarsın.”

   Sinanoğlu’nun bu feryadı, yabancı bir rüyanın peşinde koşarken kendi kimliğimizi, dilimizi ve dolayısıyla vatanımızı kaybetme riskini gözler önüne seriyor.

   Peki, çözüm ne? Yılların sanatçısı, halkın gönlünde eşsiz bir yere sahip olan Erol Evgin, bu sorunun cevabını bilgece veriyor: “ İnsan kök salacağı toprakta yaşamalı! Gençler diğer ülkelere gidiyor, gitsin! Ama tekrar kendi ülkelerine dönsünler…”

   İşte bütün meselenin özeti budur. Mesele, dünyaya kapanmak değil; dünyayı gezip, görüp, öğrenip, biriktirdikleriyle kendi toprağını yeşertmektir. Kök salacağımız yer, ana dilimizi konuştuğumuz, atalarımızın kanıyla, canıyla bedel ödeyerek bizlere vatan kaldığı bu topraklardır.

   Görünen o ki,”Amerikan rüyası” veya bir başka parlak hayal, ancak ve ancak sağlam bir “ülke bilinci” ve nitelikli bir “eğitim” ile anlamlı olabilir. Eğitim, bize sadece bilgi değil, aynı zamanda rüya ile iyi ambalajlanmış bir kâbusu ayırma becerisi de kazandırır.

  Gençlerimize düşen görev, Oktay Sinanoğlu’nun uyarısını aklında tutmak, Erol Evgin’in tavsiyesine kulak vermek ve bu toprakların değerini bilmektir. Bize düşen görev ise onlara bu bilinci aşılayacak, köklerini unutmadan dallarını evrene uzatmalarını sağlayacak bir eğitim sistemi ve bir ülke atmosferi sunmaktır. Çünkü unutmayalım, en güzel rüya, kendi vatanında, kendi kültürünle kurduğun gelecektir.

 Nasıl sesleniyordu şarkısında Neşe Karaböcek; “ Al gecenin rüzgârını koynumdan/Beni bana ver…”

Güven SERİN 

KURUYAN BİR AĞAÇ

 

Kamera , Güven 

Kamera; Güven

MEHMET AKİF IŞIN ( O bir kahraman )

                       KURUYAN BİR AĞAÇ ve UNUTLAN BİR VİZYON

     ( Sayın Müze Müdürü )

     Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nin tam karşısında, İbrahim Müteferrika Parkı’nda yaşlı bir dişbudak ağacı can çekişiyor. Yaprakları çoktan kurumuş ve dalları çok yorgun, kökleri hayata küsmüş gibi… Her gün önünden yüzlerce insanın geçtiği bu ağacın sessiz ölümü, aslında bize bir ağaçtan çok daha fazlasını anlatıyor. Bize, vizyon-uzak görüşlülük sahibi bir liderin bir şehre nasıl bir ruh kattığını ve o ruhun sahipsiz kaldığında nasıl yavaş yavaş solduğunu haykırıyor.

   Bu hüzünlü manzarayı daha anlamlı kılan ise, tam karşısındaki müzenin ve o parkın varoluş hikâyesidir. O hikâyenin kahramanı, kurucu müze müdürü Mehmet Akif Işın’dır.

   Mehmet Akif Bey, maaşını alıp müzesinde oturan bir müdür değildi. O,bu şehrin tarihine, kültürüne ve doğasına âşık, idealist bir aydın; aydınımızdır… Onun için müze sadece taş duvarlar arasında sıkıştırılmış eserlerin sergilendiği bir depo değildi; yaşayan, nefes alan, şehirle bütünleşen bir kültür yuvasıydı. Müze önünde kuruyan akasyaları söktürüp yerine Şarköy’den getirdiği zeytin fidanlarını bizzat direrken toprağa sadece fidan değil, geleceğe uzanan bir vizyon-uzak görüşlülük ekiyordu.

   Onun vizyonu-uzak görüşlülük müzenin bahçesiyle, bahçeleriyle sınırlı kalmadı. Bugün kuruyan o ağaca ev sahipliği yapan İbrahim Müteferrika Parkı’nı ve içindeki tarihi çeşmeyi bu şehre kazandıran ve yine Mehmet Akif Işın’ın bitmeyen enerjisi ve kente olan adanmışlığıdır. O,sorumluluğunun müzenin kapısında bitmediğini biliyordu. Çünkü bir müze müdürü, sadece envanterdeki-dökümdeki eserlerden değil, o eserlerin ait olduğu şehrin ruhundan da sorumludur.

   Şimdi kuruyan o dişbudak ağacına tekrar dönelim. Ve o ağacın tam karşısındaki müzede oturan bugünün idarecisine bir anlığına düşünelim. Kurucu müdürün büyük bir emekle şehre armağan ettiği bu parkta, gözlerinin önünde bir hayat son buluyor.

   Acaba bu hazin son fark edildi mi? Yoksa bir müze müdürünün sorumluluğu, kendi binasının yeşiliyle mi sınırlıdır? Kurucusunun mirası olan karşı kaldırımdaki bir ağacın ölümü, müzenin ilgi alanına girmez mi? Mehmet Akif Işın, o ağacı yaşatmak için çırpınmaz mıydı?

   İşte bu sorular, verimli ve vizyoner yöneticiyle sıradan bir idareci arasında o derin uçurumu gözler önüne seriyor.

   Verimli yönetici, tıpkı Mehmet Akif Işın gibi, sadece koltuğunu değil, o koltuğun temsil ettiği tüm değerleri doldurur. Sorumluluk alanını duvarlarla sınırlamaz; şehrin her sokağını, her ağacını, her taşını kendi mirasının bir parçası olarak görür. İnisiyatifi ele alır, üretir ilham verir ve arkasında sadece düzenli bir envanter-döküm değil, yaşayan bir miras bırakır.

   Diğer yanda ise mevcut durumu korumayı yeterli gören, rutin dışına çıkmayan,”sorumluluk alanım değil” rahatlığına sığınan idareciler vardır. Onların yönetiminde kurumlar işler, ama asla şahlanmaz. Miras korunur gibi görünür, ama ruhu yavaş yavaş ölür. Tıpkı müzenin karşısındaki o yaşlı dişbudak ağacı gibi.

  O kuruyan ağaç, sadece bir bitki değildir. O ağaç, Mehmet Akif Işın gibi değerlerin bir şehre neler katabileceğinin ve bu vizyon-uzak görüşlülük sahipsiz kaldığında nelerin sessizce kaybedilebileceğinin hüzünlü bir sembolüdür.

  Umarız ki, müzenin pencerelerinden bakan gözler, sadece karşıdaki parka değil, o parkı var eden ruhun yüklediği geniş sorumluluğa da bakar. Çünkü gerçek miras, duvarların içinde saklanan değil, o duvarların ötesine taşınabilen vizyondur-uzak görüşlülüktür.

Güven SERİN 

MANASTIR'IN ORTASINDA BİR AŞK SIZISI

 

İNTERNET

                                  MANASTIR’IN ORTASINDA BİR AŞK SIZISI

         ( Mustafa Kemal’in İlk Aşkı: Eleni )

    “Manastır’ın ortasında var bir havuz…”

   Bu türküyü ne zaman duysak, içimize Rumeli’nin o serin ve deli dolu rüzgârı dolar. Arnavut kaldırımlı sokaklarında gezinen bir hüzün ve coşku, yüreğimizin tam ortasına oturur. İşte o türkünün doğduğu topraklarda, o havuzun başında, sadece bir halk ezgisi değil, aynı zamanda tarihin en zarif, en dokunaklı ve en mahrem aşklarında biri filizlenmiştir. Bu, henüz bir milletin kurtarıcısı olmamış ama gözlerindeki zekâ ve yüreğindeki ateşle geleceği müjdeleyen o genç askeri lise öğrencisi Mustafa’nın, Manastır eşrafından Eftim Karinta’nın biricik kızı Eleni’ye duyduğu saf ve ölümsüz aşkın hikâyesidir.

   Bu aşk, öyle romanlarda okuduğumuz, filmlerde izlediğimiz abartılı sahnelere sahip değildir. Belki bir hafta süren bu sohbet, belki aylara yayılan gizli bakışmalardır hepsi, bir evin balkonundan caddenin köşesinde bekleyene uzanan bir selam, bir gülümseme, bir anlık kalp çarpıntısı… Ama asil ruhların ve temiz yüreklerin hissettiği o ilk sevda ateşi, ömür denilen yolculuğun en unutulmaz, en derin izini bırakır. Mustafa ile Eleni’nin aşkı, tam da böyle bir izdir. Biri, omuzlarında taşıyacağı vatan yükünün henüz başında bir fidan; diğeri, kendi muhafazakâr dünyasının en narin çiçeği…

   Peki, bu iki genç kalp neden birleşmedi? İşte bu sorunun cevabını, onların aşklarını sıradanlıktan çıkarıp bir destana dönüştürür. Onları ayıran ne bir düşmanlık ne de bir ihanettir. Onları ayıran, kaderin her ikisi için çizdiği farklı yollardır. Mustafa’nın yolu, milletin istiklaline adanmış çetin bir mücadele yoluydu. O,kişisel mutluluğun değil, bir ulusun varoluşunu seçmek zorundaydı. Eleni ise o dönemin toplumsal koşulları içinde, ailesinin ve çevresinin beklentileriyle şekillenen bir hayata yürüyecekti.

   Onların büyüklüğü de burada başlar. Tıpkı Kerem’in Aslı’ya, Tahir’in Zühre’ye kavuşamayarak sevdalarını ölümsüzleştirmesi gibi, Mustafa ile Eleni’de kavuşamamalarına içleri kan ağlayarak saygı duydular. Birbirlerinin kaderlerine engel olmak yerine, o kısacak anda yaşadıkları saf sevginin hatırasını bir ömür yüreklerinde taşıdılar. Bu hikâye bize, sevginin sadece sahip olmak, birlikte olmak olmadığını öğretir. Gerçek sevgi, bazen en büyük fedakârlığı yapabilmek, sevdiğinin yoluna saygı duyup o yoldan çekilebilmektir. Mutluluğun sadece mülkiyete dayanmadığını, yürekte taşınan bir sadakatin ve anının da insanı bir ömür yaşatabileceğini gösterir.

   Bu dokunaklı aşk hikâyesinin tarihin tozlu sayfalarından kurtulup bize ulaşmasını sağlayan Üsküplü yazar Remzi Canova’dan, bu izi derinleştiren Altan Araslı’ya, Makedonyalı tarihçiler Trayko Ognenowski ve Çane Zdravkov’a tüm tarih ve gönül emekçilerimize sonsuz minnet borçluyuz. Onlar sayesinde anlıyoruz ki, bir milletin kurucusu olmuş o büyük dehanın, Mustafa Kemal Atatürk’ün kalbinin derinliklerinde de tıpkı bizim gibi, hepimizin hissettiği gibi insani, dokunaklı ve masum bir aşk sızısı vardı.

   Bugün Manastır’a yolu düşenler, o meşhur türküyü mırıldanırken artık sadece bir ezgiyi değil, genç bir askeri öğrencinin yüreğinde bir ömür taşıdığı o büyük, mahrem ve saygılı aşkı da hatırlasınlar. Bu öykü, tiyatrolara, filmlere konu olmayı ve gençlerimize sevginin en saf, en fedakâr halini anlatmayı ziyadesiyle hak ediyor. Çünkü Mustafa ile Eleni’nin hikâyesi, sadece bir aşk öyküsü değil, aynı zamanda bir vatan sevdası uğruna kişisel arzulardan nasıl vazgeçilebildiğinin de en asil kanıtıdır. O aşk, Manastır’ın ortasındaki sulara karışmış, o türküyle birlikte sonsuza dek yaşayacak bir gönül mirasıdır.

   Bu öykü, bu eserle beni tanıştıran Kenan Oflaz’a ve onun zihninde gezinen, dolaşan yüzlerce, binlerce öykü;  şehir ve ülke kültürüne adanmış bir insanın yüksek ve asil duruşu adına teşekkürü borç biliyorum…

 Güven SERİN

  

MODERN ZAMANLARIN OZANI: BARIŞ MANÇO

 

Kamera; Tamer Kaptan

Kamera; Güven

Kamera; Güven

Kamera; Güven Moda İstanbul

        MODERN ZAMANLARIN OZANI, BİLGESİ: BARIŞ MANÇO

   Yıllar önceydi, Barış Manço’nun bu dünyadan göçtüğü o soğuk Şubat gününün hemen sonrası… Yolum, milyonların kalbinde taht kuran o büyük sanatçının Moda’daki evine düşmüştü. Hafızama kazınan, unutamadığım bir detay vardı: Evinin duvarları. Belki sadece bir metre yüksekliğindeydi. Komşularıyla arasına set çekmeyen, rüzgârın ve ışığın serbestçe dolaştığı, bahçesindeki ağaçların adeta tüm mahalleye ait bir orman gibi olduğu o mütevazı kale… O alçak duvarlar, aslında Barış Manço’nun tüm hayat felsefesinin fiziki bir yansımasıydı: Engelsiz, paylaşımcı, doğayla ve insanla bir bütün.

    Yıllar geçti, o duvarların ardındaki bilge adamın şarkılarını yüzlerce kez daha dinledim. Her dinleyişimde, notaların ve sözlerin arkasındaki o derin felsefe kendini daha çok belli etti. Tıpkı bugün,”Benden Öte Benden Ziyade” şarkısının içinde bir kez daha kaybolduğum gibi. Bu şarkı, Barış Manço’nun notalara döktüğü bir vasiyetname, bir hayat manifestosudur adeta

   Bir başka şarkısı, basit bir emirle başlar: “ Yaz dostum…” Manço, burada bir kâtip, bir sırdaş arar. Anlatacakları kişisel dertlerden öte, evrensel hakikatlerdir. Ve ilk ders gelir: “ Güzel sevmeyene adam denir mi?” Sevgiyi, ama “güzel” sevgiyi, yani incelikle, emekle ve karşılıksız ve derinlemesine sevmeyi insan olmanın temel şartı sayar. Bu, onun için popüler bir duygu değil, varoluşsal bir gerekliliktir.

   Ardından gelen dizeler, onun halk bilgeliğini zirveye ulaştırdığı anlardır.”Yoksul görsel besle kaymak bal ile…” Bu dize,”Halil İbrahim Sofrası”ndaki bereket felsefesinin bir özetidir. Paylaşmanın, gönül zenginliğinin, komşusu açken tok yatmayan o kadim Anadolu irfanının modern bir ozanın dilinden dökülüşüdür.

   Ve belki de en sarsıcı olanı. “ Yaz dostum, kimse göçmez bu dünyadan mal ile.”işte “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa”nın burada yeniden karşımıza çıkar. Mehmet Ağa, ardından borç değil,”bir çift sarı çizme” yani hoş bir seda, temiz bir isim bırakmıştır. Manço, hepimize o en yalın gerçeği hatırlatır: Servetin, mülkün, şanın ve şöhretin,”alt üstü beş metrelik bez için” yani bir kefen için biriktirilen nafile çabalar olduğunu yüzümüze vurur. Tıpkı en güçlü hükümdarın bile fani olduğunu anlattığı “Süleyman” şarkısındaki gibi.

  Peki, tüm bu öğretilerin birleştiği o nakarat ne anlama gelir? “Benden öte, benden ziyade…”

   Bu bencilliğin ve egonun reddidir.”Ben” den öteye geçip “biz” olabilme çağrısıdır. Miras olarak bırakılacak olanın, bedenden, isimden, şöhretten daha fazlası; bir fikir, bir duruş, bir sevgi anlayışı olduğunu söyler.”Benden öte” olan, ardında bıraktığı eserler ve düşüncelerdir.”Benden ziyade” yani “benden daha önemli” olan ise bu düşüncelerin nesiller boyu yaşaması, insanlığa ışık tutmasıdır. Tıpkı o bir metrelik bahçe duvarları gibi,”ben”i hapsetmeyen, fikri ve sevgiyi herkesle paylaşan bir anlayış. Kaç sanatçı har hafta evinin adresini verip “ Lütfen bana yazın, ama muhakkak yazın” der ve demiştir?

  Barış Manço, bir müzisyen, bir sanatçı olmanın çok ötesinde, modern zamanların bilgesi ve ozanıydı. O,şarkılarıyla sadece kulaklarımıza değil, ruhlarımıza da seslendi. Moda’daki evinin alçak duvarları nasıl komşularıyla arasına bir engel koymadıysa,”Benden Öte Benden Ziyade” de onun felsefesinin zaman ve mekân tanımadan, yüzyıllar sonrasına bile ulaşacak o engelsiz, kucaklayıcı davettir.

   Yaz dostum, Barış Manço gibi “güzel seven” adamlar, bu dünyadan göçseler de felsefeleriyle sonsuza kadar yaşarlar.

   O,notalarının arasına yalnızca melodi değil, bir yaşam felsefesi, nesiller boyu çözülecek bir “gönül kodu” saklamıştır.

   Onun sanatı, dijital okyanusta kaybolan bir veri zerresi değil, yolunu kaybedenlere yol gösteren bir pusula, savrulan ruhlara tutunacak bir çapadır. O,fiziksel olarak aramızdan ayrılarak “benden öte” olanı başardı; ancak ardından bıraktığı bu ölümsüz kodlarla, her birimizin kalbinde “benden ziyade” yaşamaya devam ediyor…

 Güven SERİN 

  

 

 

 

 

   

TEKİRDAĞ'DA GÖRDÜĞÜM O YÜZ!

 

                                             TEKİRDAĞ’DA GÖRDÜĞÜM O YÜZ!

    ( Toplumsal Yetimlik )

   Bu yüzü, çaresiz bakışın kabul edişe sığınmış gencini anlatmak için ya yukarıdaki başlığı, ya da; “ Bir Adam, Bir Yüz, Bin Kırık Hayat” başlığını yazmayı düşündüm. Ancak, bendeki bu derin etkiyi, siz değerli okuyucuya anlatabilirim…

   Tekirdağ’ın bir köşesinde, Balıkesir’den gelen yorgun bir bedene uzatılan bir poşet yolluk… Bu sıradan ve insanı jest, modern toplumun en derin trajedilerinden birinin perdesini araladı. O poşeti “hatır için” alan, sanki yeme içme mecburiyeti onun için çoktan sona ermiş gibi duran o genç adamın yüzü, günlerdir zihnimde silinmiyor. Boş, ifadesiz ve bir o kadar ağır… Sanki yeryüzünde fazlalık olan bedeni değil, ruhuna yüklenmiş koca bir enkazı taşıyordu.

   O yüz,yalnızca kişisel bir dramın değil,parçalanmış ailelerin geride bıraktığı “duygusal mirasın” en net fotoğrafıydı.Anlattılar… Anne-babası ayrılmış “kurban çocuklardan” biriydi. Büyümüş, kendi yuvasını kurmuş ama o da yürümemiş, o da ayrılmıştı. Geriye kalan iki evladın, annelerinin yanında, babalarını sadece bir para kaynağı olarak görmesi, bu trajedinin ikinci perdesiydi. O genç adam, sadece bir eşten değil, bir gelecekten, bir baba olabilme onurundan da boşanmıştı aslında.

   Günlerdir o yüze bir isim, içimdeki sarsıntıya bir kavram arıyorum. Bu, basit bir umutsuzluk değil. Bu, bir “çaresizlik zırhı”. İnsan, kaybedecek bir şeyi kalmadığında korkusuzlaşır derler. Oysa bu bir cesaret değil, yaşamla arasına örülmüş en kalın duvarın, yani anlamsızlığın bir sonucudur. Sevgi, aidiyet, amaç gibi insanı hayata bağlayan tüm demirler koptuğunda, geriye kalan beden artık ne toplumsal kurallardan ne de yarının getireceklerinden çekinir. Çünkü “yarın” onun için bir umut değil, tekrar edilecek bir boşluktur. O yüz, işte bu yüzden korkusuz ve bu yüzden bu kadar ürkütücüydü.

   Bu, bireysel bir kader kurbanının çok ötesinde, toplumsal bir alarmdır. Bizler boşanmayı, medeni bir hak olarak görüp hukuki bir çerçeveye sığdırırken, “ayrılığın” bıraktığı sosyal ve kültürel enkazı görmezden geliyoruz. Ayrılan eşlerin ardında bıraktığı çocuklar, sadece bir evden diğerine gidip gelen bavullar değildir. Onlar, çoğu zaman sevginin ve güvenin istikrarsız zemininde büyüyen, gelecekteki kendi ilişkilerinde de aynı sarsıntıyı yaşama potansiyeli taşıyan “toplumsal yetimlerdir”.

   O gencin yüzündeki kıvılcımsızlık, aslında hepimize bir soru soruyor: Bu yaralara nasıl ÇARE üreteceğiz?

     Çözüm, boşanmaları engellemek değil,”sağlıklı ayrılmayı” bir toplumsal bilinç haline getirmektir. Ebeveynlik rolünün, eş rolünün bittiğinde sona ermediğini; bir çocuğun en temel ihtiyacının para veya hediye değil, koşulsuz sevgi ve güvene dayalı, istikrarlı bir ebeveyn figürü olduğunu her fırsatta işlemeliyiz.

   Okullarda, rehberlik servislerinde, aile danışmanlık merkezlerinde bu “duygusal enkazın” farkında olan erken önlem alacak birimler geliştirmeliyiz. Çocuklara ve gençlere, ailelerinden alamadıkları o güven ve aidiyet hissini bir nebze olsun sunacak destek ağlarını her tarafa yaymalıyız.

   En önemlisi de o boşluğa bakan yüzleri gördüğümüzde başımızı çevirmemeliyiz. O yüzler, sadece kendi kaderlerinin değil, bizim de duyarsızlığımızın, ihmalimizin ve yüzeysel çözümlerimizin birer aynasıdır. Tekirdağ’da şahit olduğumuz o genç adam, belki de çoktan kendi sessizliğine gömüldü ve Balıkesir’e geri döndü. Ama onun yüzü, geride kalanlara ağır bir sorumluluk bıraktı: Parçalanmış ailelerin görünmez mirasıyla daha kaç kuşağı kurban vereceğiz?

   Son söz: “Toplumsal Yetimlik” .Bu, sadece kuralların değil, köklerin de kaybedildiği bir haldir…

Güven SERİN 

KURTULUŞ MEŞALESİ ELİMİZDE,RUHLARI YANIBAŞIMIZDA

 

         KURTULUŞ MEŞALESİ ELİMİZDE, RUHLARI YANIBAŞIMIZDA

  ( Mehmet Ali Işıkgör )

  Günlerdir elimde, daha doğrusu yüreğimin başında bir eser var. Kapağını her araladığımda, Çanakkale’den, Samsun’a, Erzurum’a, Ankara’ya, Afyon’a, Uşak’a, Eskişehir’e, Sakarya’ya tüm şehirlerimizin, ilçelerimizin sınırlarında bir manevi rüzgâr esiyor sanki. Ceren Yayıncılık’tan çıkmış, ismiyle bile insana sorumluluğunu hatırlatan o kitap: KURTULUŞA CAN VERENLER.

   Bu paha biçilmez hazineyi günümüz Türkçesine kazandıran, eski yazının tozlu raflarından alıp yanı başımıza getiren ise şehrimizin değerli bir ismi, bir tarih sevdalısı, kıymetli hemşehrimiz Mehmet Ali Işıkgör. Kim bilir ne kadar uzun ve meşakkatli çalışmanın, ne büyük sabrın ürünüdür bu çeviri. Işıkgör’ün tarihe olan bu adanmışlığı olmasa, belki de  “ P.S.” mahlaslı meçhul bir vatanperverin kaleme aldığı bu şükran eseri, bir kütüphanenin sessizliğinde kalmaya devam edecekti. Mehmet Ali Bey, sadece bir kitabı çevirmemiş, bir devrin ruhunu, o ruhu taşıyan kahramanların sesini günümüze taşımış, Tekirdağ’dan tüm vatana vefa köprüsü kurmuştur.

  Kitabın sayfalarını çevirdikçe, bir milletin kaderini omuzlarında taşıyan devler geçit yapıyor önümüzden: Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa, Fevzi Paşa, Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Rauf Bey… Her birinin ismi, bu topraklara vurulmuş silinmez birer mühür. Onların hakkını ödemek? İmkânsız. Fakat bu eser, bize başka bir yolu, daha mühim bir vazifeyi hatırlatıyor: Onları anlamak, karakterlerini şekillendiren o çetin yolları öğrenmek ve “vatan için nasıl insan yetişmesi gerektiğini” bir an bile unutmamak.

  Eserin kimliği bilinmeyen yazarı, öylesine güçlü, öylesine derunu bir kalem kullanmış ki, okurken sadece tarihi bir metinle değil, kahramanlarımızın ruhlarıyla söyleşen bir metinle karşı karşıya kalıyorsunuz. Bu, kuru bir biyografi anlatısı değil; onurlu bir duruşun, sarsılmaz bir imanın ve çelikten bir iradenin edebi bir anıtıdır.

  Ve kitabın 20.sayfasında, eserin adeta omurgasını oluşturan, her okuyanın ruhunun derinliklerine işleyecek o cümleler beliriyor. Yazar, başkomutan için şöyle diyor:

“ Mustafa Kemal Paşa bir fevkalbeşerdir-insanüstü, üstün insandır. Bizim tarihimize de, başka tarihlere de böyle geçecektir. Bir milletin bütün arzularını hissetmek, ızdıraplarının acısını duymak için insanda fevkalade heyecan-coşku kabiliyeti olmalıdır. Memleketin geçirdiği ani olayı tam zamanında hissetti ve yayından fırlayan ok gibi savaş meydanına tam zamanında atıldı.’Ordular! Hedefiniz Akdeniz’dir.’dediği güne kadar metin serdarımız harbin her safhasında alnını yüksek tuttu. Milletin imanına güvendi. Aldanmayacağına emin oldu. Ve aldanmadı.”

  “Fevkalbeşer”…Ne muazzam bir tanım! Bir liderin sadece askeri dehasını değil, milletinin kalbinin her atışını kendi yüreğinde hissedebilme yeteneğini anlatan ne güçlü bir ifade! İşte bu kitap, o “fevkalbeşer” insanın ve onun kahraman silah arkadaşlarının hangi ateşlerde dövülerek çelikleştiğini fazla anlatıyor.

  Bu eseri bizlere ulaştıran Mehmet Ali Işıkgör’ün şehir ve ülke sevgisi, işte bu satırları gün yüzüne çıkarma hassasiyetinde gizlidir. Bu, sadece bir çeviri değil, aynı zamanda bir nöbettir; bir şükran nöbeti.

  Bugün, bu satırları okuyan her Tekirdağlı hemşehrimden ricamdır: Bu eseri bulun, okuyun ve okutun. Özellikle gençlerimize, çocuklarımıza hediye edelim. Çünkü bir milletin geleceği, geçmişindeki kahramanları ne kadar andığına ve onların açtığı yolda ne kadar kararlılıkla yürüdüğüne bağlıdır.

  Kurtuluş meşalesini yakan o kutlu kumandanların aziz hatırasına, o meçhul yazarın vatansever kalemine ve bu paha biçilmez mirası Tekirdağ’dan bizlere ulaştıran değerli Mehmet Ali Işıkgör’e sonsuz şükranla… Onların ruhu şad, mekânları cennet olsun… O meşale, artık bizim ellerimizde.

Güven SERİN 

AĞLAMA PALYAÇO

 

                             AĞLAMA PALYAÇO MAKYAJIN BOZULMASIN

    ( Müjdat Gezen )

   İki dost, bir yerde ağabey ile kardeş bir kitap yazmaya karar vermişler ve ortaya çok zengin bir eser çıkmış. Okurken ülkemizin sanat değerlerine, efsanelerine uzanırken; “Yakın tarihimizin ne kadar çok zengin olduğunu” düşünmeden edemiyorsunuz…

   İsmail Dümbüllü, Sadık Şendil, Münir Özkul, Ferhan Şensoy, Kemal Sunal,Cahide Sonku,Aziz Nesin,Sadrı Alışık,Tarık Akan,Sezen Aksu,Metin Akpınar,Oğuz Aral,Ali Poyrazoğlu,Mustafa Alabora,Nilgün Belgün,Can Yücel,Celal Sururi,Cem Şendil,Hadi Çaman,Nükhet Duru,Uğur Dündar,Fecri Ebcioğlu daha yüzlerce isim; sanatçı ve zenginliğimiz-sanatçılarımız bu eserin içinde edebi dünyanın ölümsüz bir haliyle gülümsüyor…

  Halit Kıvanç Müjdat Gezen ile bir söyleyişi için yola çıkar ve “ Müjdat Gezen Kitabı “ ortaya çıkar…

   Yakın tarihimizin sanat dünyasıyla birlikte en büyük şehrimiz İstanbul’un kültürel, sosyal değerlerinin önünde bir defa değil bin kez eğiliyorum. Müjdat Gezen kitabının isminin nereden geldiğini açıklarken bir başka efsane ismi, çok derin bir saygı ve sevgi içinde anıyor;

 “Çok değerli dostum, büyüğüm” dediğim Aziz Nesin tarafından önerilmiş ve toplumu hep güldürmeye adanmış bir insan cefasını çekerken, aynı zamanda düşündüren bir yaradılışın zengin, halk sever, vatansever tarafında olmaya doğuştan ant içmiş bir yolcu…

   Müjdat Gezen Sanat Merkezi kuruluş felsefesinde çok değerli bir misyon vardır. Sanat ve halk sevgisi…

   Müjdat Gezen sıklıkla;

 “ Bana çok şey öğreten hocalarıma, Ustalarım adıyla bir kitap yazarak, vefa borcumu ödemeye çalışmıştım. Halkıma vefa borcumu da MSM’yi açarak ücretsiz eğitim yaparak ödemeye çalışıyorum. Bu meslekten para kazandım ben ve bu meslekten kazandığım paraları, bu mesleğe yetiştireceğim insanlara geri döndürmeyi hedefledim.”

   Bu sözcükler, hedef ve eyleme geçmiş: Yüzlerce, binlerce yeteneğe uzanmış felsefe için duygulanmamak mümkün mü? Ve şu soruyu göksel bir içtenlikle haykırmak lazım gelir:

—Vatanını, milletini sevme biçimini, söz sanatından çıkartıp eyleme döken bu kadar az insan, milyonlarca güzel düşünen insanların insanlık ayıbı değil mi? Niçin kandırıyoruz kendi kendimizi; aydın ve yürekli görünüp, yarı aydınlığı bile her daim bencilce kendimize saklıyoruz?

   Yüzlerce Müjdat GEZEN çıkması gerekmez mi? Hatta binlerce, on binlercesi…

   Bu eserin neredeyse her sayfası, sadece huzur bulmak, yeni bir şey öğrenmek için değil, yeniden kendi insanlığımızı sorgulamak için zihnimize iz bırakmasını isterim. Bir sayfa var ki, Nazım Hikmet’in bir sözünden yola çıkıyor sanatçı;

 “ ANALARDIR, ADAMI ADAM EDEN…” Diyerek kalbi, zihniyle, vicdanıyla, ahlakı ve deneyimleriyle bir bütün olmuş sanatçı belki de en önemli çöküntümüzü dile getiriyor; her gün bir ananın öldürüldüğü, kim bilir kaç ananın yüreklerinin yandığı bu zamanda;

 “ Eğer bir toplumu çürütmek istiyorsan, ence anneleri bozacaksın, annelerin kültür yapısını, dünyaya bakışını, evladıyla olan ilişkisini…”

 Güven SERİN 

 

  

ORMAN İŞÇİLERİ

 

                                           ORMAN İŞÇİLERİ

( Gazeteler Yazar: Yangını Söndürdük. Peki, O Ateşin İçine Giren Kimdi?)

   Yine o kahredici mevsimdeyiz. Güneşin her zamankinden daha yakıcı olduğu, toprağın çatladığı ve haber bültenlerinin içimize köz düşüren o başlığı attığı mevsimde: “Orman Yangını.” Ve dün, o başlığın altına saplanan hançer gibi bir haberle bir kez daha sarsıldık: “Eskişehir’deki yangında 10 şehit…” Alevlerin ortasında kalan beş orman işçisi, beş AKUT gönüllüsü… Sadece ağaçlar değil,”yüreğimiz de yandı.”

   Hani o meşhur şiirde sorar ya Bertolt Brecht,”Sezar Galya’yı yendi. Yanında bir aşçı bile yok muydu?”diye. Her zaferin, her büyük olayın ardındaki isimsiz kahramanları hatırladır bize. Biz de her yangın söndürüldüğünde soralım o halde: Haberler yazar “ Yangın kontrol altına alındı.” Peki, o ateşin kalbine, o cehennemin içine korkusuzca dalan kimdi? O feryat figan kaçışan sincapların, can havliyle topraktan fırlayan tavşanların önüne kalkan olan kimlerdi?

   Gelin, bu sorunun cevabını, yangının isini ve onurunu yüzünde taşıyan genç bir orman işçisinin, annesine anlattıklarında arayalım. Kulağımızla değil, doğrudan ruhumuza fısıldanan şu cümleleri dinleyelim:

 “Anne, bu göreve daha yeni başladım. İlk önce para kazanmaktı amacım. Şimdi, kurtardığımız canlıları görünce; o tavşanların, sincapların kaçışına, can telaşına şahit olunca ‘ ben bu işi sonsuza kadar yapmalıyım.’dedim. Öyle bir gönüllülük, öyle bir bilinç oluştu ki, artık ölen, şehit olan arkadaşlarımızın haberi bile beni korkutmuyor. Kurtarmak çok güzel bir duygu anne! Hangi yöreye, yangına gidersek gidelim, yüzlerimiz iniltiler çıkararak yanan ormanların isleriyle kaplı olduğu halde halkın bize karşı göstermiş olduğu coşku, o can ve mal telaşlarındaki saf halleriyle bizler için ellerinden ne geliyorsa onları yapması; beni orman işçisi olarak çok onurlandırdı. Bu onurdur artık bu yolda yolcu olmamın ana felsefesi…”

   Para kazanmak için çıkılan bir yolun, nasıl bir onur ve adanmışlık felsefesine dönüştüğünü görüyor musunuz? Şehitlik haberlerinin bile yıldırmadığı o çelikten iradeyi, bir canlının hayatını kurtarmanın verdiği o kutsal hazzı hissediyor musunuz? İşte bizim “orman işçisi” deyip geçtiğimiz, belki de sadece yangın haberlerinde hatırladığımız o kahramanların iç dünyası bu. Onlar için bu bir mesai değil, bir varoluş biçimi. Yanan her ağaç kendi canları, kurtardıkları her canlı kendi evlatları… Halkın bir bardak su ikramında, bir “Allah razı olsun” duasında buldukları o onur, onların en büyük rütbesi.

   Yıllardır aynı çaresizliği yaşıyoruz. Her yaz ciğerlerimiz yanıyor, her yaz yeni şehitler veriyoruz ve her sonbaharda unutuşun serinliğine bırakıyoruz kendimizi. Peki, o “daha kesin çare,” o “ölümsüz hizmet anlayışı” nedir? En pahalı uçakları, en teknolojik teçhizatları almak mıdır sadece? Hayır. En kesin çare, o genç ormancının yüreğindeki bilinci, toplumun geneline yaymaktır.

   En kesin çare; orman sadece bir yeşillik, bir mangal alanı olarak değil, bu toprağın nefesi, yağmuru, bereketi ve milyonlarca canlının yuvası olarak görmektir.

   En kesin çare; o alevlerin içine giren insanları sadece “şehit” olduklarında hatırlamak yerine, yılın her günü omuzlarında taşıdıkları kutsal yükü görmektir. Onların en modern koruyucu kıyafetleri, en ileri teknolojiyi, en iyi sosyal güvenceleri ve en önemlisi hak ettikleri o derin toplumsal saygıyı sunmaktır.

   Ve en kesin çare; bu savaşın sadece onların savaşı olmadığını anlatmaktır. Ormana atılan her cam şişe, söndürülmeden bırakılan her ateş, o kahramanların sırtına yüklenen bir ihanettir. Ormanı korumak, itfaiyecinin hortumuyla değil, bizim vicdanımızla başlar.

   Eskişehir’de toprağa düşen o on can, sadece birer rakam değil. Onlar, bu topraklar için canını ortaya koyan isimsiz kahramanlar, anıt mezarın en yeni üyeleridir. Onların anısına yapabileceğimiz en büyük saygı duruşu, bir sonraki yangın haberini çaresizlikle beklemek değil, o yangının hiç çıkmaması için, çıktığında ise tek bir canlı yanmaması için bugünden harekete geçmektir.

   Tarihi kitapları belki sadece “yangın söndürüldü” diye yazacak. Ama bizler, o ateşin içine yürekleriyle girenleri asla unutmayacağız.

   Ruhları şad, mekânları ormanların en serin gölgesi olsun.

NOT; Bu sözcükler,sözcüklere ruh katan bedenin emekleri, ORMAN İŞÇİLERİNE adanmıştır...

Güven SERİN 

HAYAT ERTELENDİ

 

                                     HAYAT ERTELENDİ, ÇAY SÖYLENDİ

   ( Ismarlanmayan O Kahvenin Hüznü )

  Sanıyorum gördüğüm manzara en pahallı tasarruf seçeneklerinden birisiydi! Deniz kenarında, insanın ruhunu dinlendiren o tatlı esintinin eşlik ettiği bir kafede oturuyordum. Yan masama, hayatın tüm yorgunluğunu ve aynı zamanda bir araya gelmenin o tatlı telaşını yüzlerinde taşıyan bir aile geldi. Bir erkek, eşi, küçük kızı, annesi ve ablası… Beş kişilik o küçük kalabalık, az önce kalkan birilerinin ardından denize en yakın gölge yeri kapmanın sevinciyle sandalyelerini, masalarını neşeyle düzenledi.

  Adamın yüzünde, geniş ailesini bir araya getirmiş olmanın haklı gururu ve gülümsemesi vardı. O anın keyfini perçinlemek istercesine sordu: “ Ne içiyorsunuz?”

   İlk cevap,oldukça zarif ve mutlu görünen eşinden geldi.Net ve beklentili bir sesle: “ Türk kahvesi.”

   Bu cevabın ardından adamın yüzündeki gülümseme bir anlığına dondu, yutkundu ve belki de farkında olmadan bütün atmosferi değiştirecek o soruyu sordu: “ Burada kahve kaç paradır?”

   Bu soru, masanın üzerinde görünmez bir hesap makinesi çalıştırmaya yetti. Bu, paranın konuşulduğu, sevginin ve anın değerinin maddi bir karşılığa büründürüldüğü o talihsiz andı. Sorunun yarattığı o sessiz baskıyı anında hisseden anne ve abla, neredeyse içgüdüsel bir refleksle, o tanıdık, fedakâr tınıyla cevap verdiler: “Biz çay içelim.” Seslerindeki çekingenlik ve kararsızlık, aslında içmek istediklerinin çay olmadığının en büyük kanıtıydı. Onlar, evlatlarını, kardeşlerini zora sokmamak adına kendi küçücük zevklerinden vazgeçmenin o asil ama bir o kadar da hüzünlü terbiyesini bir kez daha sergiliyorlardı.

   Masadaki tek kaygısız, belki de en bilge kişi olan küçük kız ise menüyü inceliyor, renkli resimlerin ve bilinmez veya bilinen tatların hayalini kuruyordu.

   Adam, belki de kahve ısmarlama konusundaki aceleci ve hesapçı tavrını telafi etmek istercesine gitmeden önce bir daha sordu: “ Evet herkes ne içiyor?” Cevap yine aynıydı, sadece eşi bir Türk kahvesi istediğini tekrarladı.

   Onlar gittikten sonra yanı başımdaki manzarayı, bu “an”ı düşündüm. O anne ve ablanın yüzündeki çizgilerde, sadece yaşanmışlıkların değil, işte böyle sayısız küçük fedakârlığın izleri vardı. Belli ki bu üç aile sık sık bir araya gelmiyordu. Yakalanan bu kıymetli fırsatta, denizin, güneşin ve gölgenin ortasında, geçmiş hatıralarının maneviyatla dolu bir Türk kahvesini höpürdeterek içme zevkinden mahrum kalmanın nezaketini gösteriyorlardı. Bizim kadınlarımızın, evlatlarını ve kardeşlerini her fırsatta kollayan o şefkatli kanatları, yan masamda bir kez daha açılmıştı.

   Hâlbuki o adam, ne kadar yüce bir fırsatı kaçırdığının farkında değildi. Hayat, sevdiklerimizle böylesine huzur dolu anları her zaman cömertçe sunmaz. O an, bir fincan kahvenin fiyatından çok daha değerliydi. O an, annesinin ve ablasının gözlerinin içine bakıp,”Canınız ne istiyorsa o olsun, bugün her şey benden!” demenin paha biçilmez hazzını yaşama fırsatıydı.

   Unutuyoruz… Her şeyin bir hesap olmadığını, böyle anlarda tıpkı doğanın kendisi gibi hesapsız, içten ve cömert olmamız gerektiğini unutuyoruz. Birlikteliğin, paylaşımın o eşsiz değerini, çoğu zaman en basit yerlerde, bir fincan kahvenin alçakgönüllü keyfinde kaybediyoruz.

  Bazen en büyük kazanç, cüzdanda kalan para değil, sevdiklerinin yüzünde bıraktığın hesapsız bir tebessümdür. Ve bazen en pahalı şey, aslında en ucuz olanı ısmarlamaktır; çünkü o an kaçırılan hayatın ta kendisidir.

Güven SERİN