İNSAN NEDİR ŞİMDİ BİLDİM

                                        İNSAN NEDİR ŞİMDİ BİLDİM

  Zordur insanın “İnsanlık” zanaati… Zordur bu zanaat-tan diğerine “Sanat” tarafına ulaşmak… Hepimizin zaafları, kalıplaşmış alışkanlıkları “Delikanlı” (!) karakteri dururken bildiğimizi okuruz pişmanlığın binini yaşarken…

   Bir türlü hak ettiği önemi görmeyen “Edebiyat”,”Tiyatro”, “ Opera” kavgalarımızın da yakın zamanda bitmeyeceğinin kabalığıyla yaşam süreçlerini, elimizdeki bir yudum “Yaşam Hakkını” boşa akan sular gibi tüketiyoruz; yaşamın gözlerinin içine, göz bebeklerine baka baka…

  Bir şiir, bir edebi eser, tiyatro, opera, destan hiç umulmadık etkiyi yapar.”Hazırlık tamam” der, bedeni ve ruhu oluşturan milyar sayıdaki hücrelere. İnsanı, insanlığa belki bir parça yaklaştıracak uyarıların akıl ve gönül yoluyla vücuda yayılması sağlıklı bir inanç ve inanma içinde olur. İlahi inanç da böyle bir şeydir; yürek ve akılla yaklaşıldığı an; merhametin, şefkatin, nezaketin, hoşgörünün yüceliğiyle dolar taşarsınız…

  Yahya Kemal Beyatlı, belki de tüm zamanlara kalacak bir hatırlatma, belki bir rica da bulunuyor “Sonbahar” şiiriyle:

“ Fâni ömür biter, bir uzun sonbahar olur.

Yaprak, çiçek ve kuş dağılır, perişan olur.

Mevsim boyunca kendini hissettirir veda;

Artık bu dağdağayla uğuldar deniz ve dağ.

Yazdan kalan ne varsa olurken haşır neşir;

Günler hazinleşir, geçeler uhrevileşir;

Eskilerin bu hüznü geçer ta iliklere.

Anlar ki yolcu, yol görünür serviliklere.”

 Bu çalışmanın merkezinde olan edebi dünyanın derinliğini hiçbir mühendis ölçemez. Hasan Hali Yücel’in Bakanlığı sırasında Türk okuruna, ruhlarımızın biraz daha insanı anlamasına katkı verecek: Dünya Klasiklerinden birkaç yazar, âlim veya şair tanımak, onları anlamak bile  “ Şimdi Bilmek” adına insanı, bir esinti, tatlı bir huzur yakalamak mümkündür.

 Bu klasiklerin en önemli yazarlardan birisidir Honore De Balzac. Sözcüklerdeki insanüstü gezinti, birkaç dakika içinde öfke, gözyaşı, hoşgörü yaşamanıza, ruhunuzu hissetmenize, kaypaklaşan, düzene uymaya çalışan insan halinize çeki düzen vermek için tekrar bir şans verir.

  Balzac’ın MUTLAK PEŞİNDE romanındaki baş karakter Balthazar’a duyacağınız öfkenin haddi hesabı olmayacaktır. Aynı zamanda saygının, edebi uyarının ilahi bir güce dönüşüp yakınınıza kadar gelişinin ayrıcalığı 210 sayfalık kitabın içinde duruyordur. İnsanlığın durduğu sürece duracak yapıtlardır bunlar…

  Balthazar gibi nice insanımız vardır kadim ülkemizde, uçsuz bucaksız hikâyeleri olan diyarlarımızda. Yiyip bitirirler yaşamları, malları, mülkleri ve neşeleri. Hiçbirisini anlatacak değerli bir edebi düşünce olmayınca, bir hiçliğin kara deliğine uçup giderler; lanetlenerek veya çok çabuk unutularak…

  “Şan, şöhret ölülerin güneşidir; yaşarken her büyük adam gibi sen de mutsuz olacaksın, çocuklarının parasını yiyip bitireceksin.” Bu eserin sayfalarında okumaktan öte bir şey bulmak için gezinip, oraya; size ait olanı almaya geldiyseniz; Bir kadın, bir erkek ve bir kız bulacaksınız. Onların karakterlerinde, felsefelerinde tüm insanlığın ihtiyacı olan mirası kendi mirasınıza katmanıza; onur duyarak izin vereceklerdir…

“İnsan, insan derler idi

İnsan nedir şimdi bildim

Can can deyu söylerdi

Ben can nedir şimdi bildim.”

Muhyiddin Abdal’ın şiiri, Fazıl Say’ın bestesi; insanı bir başka şekilde arayanların sesleri yayılıyor tüm kâinata, insana ait kavgaları bitirmiş bir halde, ağırlıksız olmanın huzuru içinde…

 Güven SERİN