27 Aralık 2012 Perşembe

GÜZEL ŞEYLER

Kamera; Güven      Antalya 

Çitlembik ağacı ve yanı başında her daim duran
bir heykel güzel şeylerdir; biri tabiat ile var olmuşken,
diğeri hoyrat bilinen insanın nazik elleriyle doğmuştur.
Onları seyretmek güzeldir; bakarken, çitlembik 
ağacına, Akdeniz'e, Tahtalı, Olimpos dağlarına...
Gece başlar Antalya da yaseminler kokmaya,
gündüzün büyük kargaşası ve koşuları
bitmiş gecenin büyük aşk iksirleri dağılmaya
başlar; yeryüzüne ve öteye...

GÜZEL ŞEYLER

  Güzellik soyut bir kavram gibi görünse de faydaya, iç huzura dönükse tadına doyum olmaz… Yüzyıllar öncesinin filozofu güzeli hakikatte arıyor ve bugünün insanına fısıldıyor;

Ve yine biliyordu ki, her türlü sanatçılığın görevi, yani kendini bilme yoluyla hakikati bulma ve dışlaştırma görevi, böyle bir hakikate odaklanmaktaydı  sanatçıya bu görev verilmişti ki, ruh, Ben ile evren arasındaki o büyük dengenin bilincinde olarak, kendini evrende yeniden bulabilsin, Ben’e kendini bilme yoluyla eklenmiş olan, evrende, dünyada, dahası bütün bir insanlık bağlamında varlıksal bir zenginleşme niteliğiyle bilinç düzeyinde yeniden algılasın.”

  Görünen o ki dostlarım, “güzel” diyeceğim şeylerin sayısı oldukça fazla; evrenin sonsuzluğu gibi fazla ama sıkıştığımız yerde, bize zorla benimsetilen, taklit ve zoraki yaşam tarzları, uyuşuk ve kör bir dünya yaşamı sürmemize neden oluyor. Bu fikrimi hakiki bir örnekle anlatmak isterim;

  “ 2007’nin sabahında, bir kemancı Washington şehrinin metrosunda bir konser verdi. Daha ziyade bir mahalle delikanlısını andıran müzisyen bir çöp kutusunun hemen yanında, duvara dayanmış bir halde, üççeyrek saat boyunca Schubert ve diğer klasik bestecilerin eserlerini çaldı. Müzisyenin yanından bin yüz kişi hiç durmadan koşar adım geçti. Yedi kişi bir andan biraz daha uzun süre durdu. Kimse alkışlamadı. Durup bakmak isteyen çocuklar oldu ama anneleri tarafından sürüklenerek getirildiler. Onun Joshua Bell; dünyanın en çok aranan ve beğenilen virtüözlerinden biri olduğunu kimse bilmiyordu. Bu konseri Washington Post gazetesi organize etmiş ve konser onların şu soruyu sorma biçimleriydi; Güzellik için vaktiniz var mı?”

  Aynı soruyu sizin sesiniz ile ben kendime soruyorum; Güzellik için vaktin var mı? Hayatı sırada bekleyen kâbuslara mı teslim etmek istersin; yoksa sonsuz evrenin yaşam dolu köşesinde diğer yaşamları keşfederek sonsuz bir iç huzur ile kâbuslara el sallamayı mı düşünürsün?

 Elbette cevabım, haylaz bedenimin çocuk ruhunda saklanmamış oldukça açık bir şekilde ortadadır; yani, sorun ve problem diye sıraladığımız ve altından bir türlü kalkamadığımız yüklerin hamalı olmak yerine, tabiattan, canlılardan, güzelliklerden kopmamış en değerli eşyası bir kaval olan, on kuzunun ve bir köpeğin çobanı olmayı tercih ederim; bu düşüncenin ana felsefesi ile yürüdüm patikalarda, köy yollarında, kasaba kaldırımlarında ve şehir sandığım kentlerde…

  Aynı soruyu sizleri, siz soylu ve rahatına düşkün dostlarımı rahatsız etmeme adına sormayacağım; ama sadece ve sadece bu konuda hakikate biraz daha yakın durup düşünmenizi isteyeceğim; güzel şeyler için vaktiniz var mı, diye düşünmeniz, ağır yükler, saniyelik eğlenceler ile sürekli zikzaklar çizen ve bir türlü bir kahve fincanını doldurmayan yaşam sanatımız, hiç olmazsa bundan sonra, etrafından, yakınında, üstünden geçtiğimiz yüzlerce, binlerce güzelliği fark edip, güzele hakiki nefesimiz ve samimi ruhumuz ile fark eden gözlerle bakarak, yaşamın yüklerini ağır ağır eritiriz…

Güzellik deyince erkeklerin gözünde ilk akla kadının geldiğini saklamama gerek bile yok. Ve kadına düşkünlüğümüzün kösnül bir hayvan ruhu ile aynı seviyede olduğunu da bilmeyen yoktur. Ama arızası olmayan gerçek manada hastalanmamış hücrelere sahip olan her beden, öğrenmenin, sanatın, müziğin, felsefenin yardımı ile o güzel kaba bedenini sürekli zımpara yaparak cilalar ve bu kösnül kaba görüntüsü nazik, şefkatli bir insan kılığına dönüşür. Güzelliğin ilk akla gelen düşüncelerinden birisi de zenginliktir; yani büyük paralara sahip olarak büyük güçlerin yanı başımızda olacağını düşleriz; krallar, padişahlar, beyler gibi… Büyük güçlerin büyük entrikalara kurban gittiğini büyük bir zevkle hatırlatırım; büyüklüğün o korkutucu gücünü yenmek de ayrı bir sanattır…

  Şimdi yaşadığımız yerde düşlediğimiz büyük güzellikleri, büyük güçleri nazikçe bir kenara bırakıp kendi vaktimizi kendi yakınımızdaki güzelliklere ayırma zamanıdır. Bu güzellik her gün yanından geçtiğimiz bir yaşlı ağaç, şirin bir fidan, bir çiçek de olabilir, güne büyük bir telaşla başlayan zıp zıp hoplayan serçe, kurnaz ve kibirli uçan karga, fırsatçı ve şamatacı martı da olabilir. Bizim selamımıza alışık bir sokak köpeği veya günaydın dememizi bekleyen köşede duran simitçi de olabilir.
 
Çok dikkatle baktığımız zaman her insanın gülüşünde bile ayrı güzellikler yüze yansır; ön yargılardan sıyrılmaya, büyük ve soylu telaşlarımızı bir kenara bırakmaya başlayınca, derin korkuların hatırlatıcı ölümleri bir anlık düşünüp, sahte korkularla sükût etmek yerine, güzelliklere hakiki ve samimi sesimiz, gözlerimiz ile bakıp o güzel ellerimizle dokunmanın güzelliğine erişmek çok zor bir şey değil dostlarım…

  1929’Da Sofya’da doğmuş şair Liyana Stefanova da güzellik adına şöyle sesleniyor biz güzel insanlara;

NE GÜZELDİR SABAH RANDEVULARI

Ne güzeldir sabah randevuları
Şafağın soğuğundan ürpererek
Yangın rengi yaprak dökümünün ortasında
Korlu iki el beklemek
Sözcüklerin ilk kez kullanılması, soyuluşum
Susuz bakışlarınca
Tutuşması üzerinde yattığımız yaprakların, biz
Oradan ayrılınca.
Ne güzeldir o gizemli dakikalar, yüzlerimizde
Yansıyan ilk ışık,
Biz yürürken gözlerden uzak-tamamen özgür
Ve birbirine âşık!

 Güven Serin
 










26 Aralık 2012 Çarşamba

BİR İŞE YARAMAK

Saint Joseph Lisesi - İstanbul
Selçuk öğretmen bir işe adandığı için var; sanata,
sanatı içinde, iç kıvrımlarında taşıyan muhteşem
yolculuğun her an yaratacağı güzel ve faydalı
şeylerin sürprizi için var...

BİR İŞE YARAMAK

  Bir işe yaramak, yani bir faydaya dönüşmek, dönüşüm zincirinin halkalarından bir parça olmak nasıl bir şeydir acaba? Sanırım, bu düşünceye işini çok seven bir marangoz, demirci, duvar ustası, mimar, mühendis heyecan içinde cevap verecek;

 “ iş bitiminde harcanan emeğin karşısında beğenilen bir şeyin ortaya çıkması ve o şeyin bizden sonra da kalacak olmasıdır.” Açıklamalarını duymak mümkündür.

 Bir işe yaramanın ve o işten tat almanın biricik cevabı sevgi dir diye düşünmeden edemiyorum. Doğada bulunan taşların durdukları yerde hiçbir faydası yok, hiçbir anlam ifade etmezlerken, kalelere, şatolara, saraylara, hanlara, camilere, kiliselere, havralara, evlere dönüşünce iş değişir. Mimarın, çalışan işçilerin ve o işi yaptıran insanın büyük coşkusunu görmemek olmaz. Ama asıl coşku, o işin içinde bizzat çalışanlar; taş taş üstüne koyanlardır.

  Bir geminin kaptanı, bir eserin mimarı, ressamı, şairi, yazarı önemlidir ama asıl önemli olan büyük ve sessiz kitle; işçiler, okuyucular, bıkmadan, yılmadan içsel bir coşku ile takip edenler.

 Çocukluğu geniş bahçelerde, nine ve dede yakınlarında ve aynı dünyayı paylaştığımız hayvanlar arasında geçen insanların dünyası oldukça zengindir. Bu dünya geniş ve derindir de aynı zamanda. Bütün zorluklara rağmen yüzlerindeki tebessüm, hayata karşı sürdürülen ümitler hiçbir zaman kaybolmaz.

  Geniş bahçelerin erik ağaçları, dut, ağlat, erguvan, akasya ağaçları olur. Her birinin rengi, meyvesi ve çiçeği farklıdır. Ve o ağaçların döngü içinde işe yarayan hallerini görerek büyür çocuklar. Salkım ağacının beyaz çiçeklerinin arılarla, böceklerle sarmaş-dolaş oluşunu, yapraklarının serçeler için ne güzel bir gölgelik, dinlenme yeri olduğunu da izlerler. Erguvanların aşka davet eden eflatun bakışları, güllerin kırmızı ile pembe, beyaz ile sarılık arasında yarışları, bahçesi olan çocuğun izlediği işe yarama töreni içinde yer alırlar.

  Güllerin, zambakların, sümbüllerin, erguvanların açış törenleri sıra sıradır. Hiçbirisi işe yararlılığı pazarlığa tabi tutmadan evrenin derinlerinden gelen ışığı ve nemi duyumsayarak varlıklarını zahmetsizce çıkarırlar ortaya.

  Dutların, dut ağaçlarının meyvesi yaz gününün vazgeçilmezleri arasındadır. Dalında duran dutları yemek, kuşlarla aynı sofraya oturmak gibidir. Utangaç sığırcık kuşlarının en sevdiği meyvelerdendir dutlar. Ördekler de yere düşen dutları hatırı sayılır bir telaş içinde paylaşırlar. Sizin anlayacağınız doğanın muhteşem sürecinde işe yaramayan hiçbir canlı, bitki, ağaç, çiçek yoktur.

 Akasyaların büyümesini izlemek oldukça heyecan vericidir. Çok hızlı büyür genç körpe dalları. Yeşil ile beyaz renk aksayanın ana rengidir. Birisi yaprağını, diğeri çiçeğini temsil eder. Dut ağaçlarının meyvesi kadar gölgesi de güzeldir, koyudur, dinlendiricidir. Hele bir de bahar şenlikleri bedene düşmüşse, mahalle gençleri bir araya gelmişlerse, salıncaklar kurulup dut ağacının güçlü dallarına sarılan iple, yer çekimine meydan okuyan, rüzgâr ile sevişen bir canlı ayrıcalığına erişirsiniz.

  Bilge filozof Vergilius ölümünden on sekiz saat önce bütün hayatını sorgulamış. Hayatın içinde sanatın neleri değiştirdiğini, bunca yazmanın, bunca nasihatin ne işe yarayacağını merak etmiş.

  Ahmet Cemal ise neredeyse hayatının yarısını, kırk yılını Vergilius’un Ölümü adlı eseri çevirmek için beklemiş. Bir türlü hazır olamamış kırk yıllık yaşam töreninde. Kendini yeterli görmemiş bu büyük eseri çevirmek için. Ama en sonunda 2012 yılında hayatının en büyük işe yararlılığını gerçekleştirdi; Hermann Broch’un büyük eseri Vergilius’un Ölümünü Türkçeye kazandırdı.

  Ahmet Cemal yaşam içinde mutlu ve mutsuzluk törenlerini iyi bilen, iyi izleyen ve onlara dokunmuş bir yazardır. Belki onlarca hüzün töreni, yüzlerce mutluluk taşıyor bedeninde. Hepsi faydaya dönük, işe yararlılık içinde. Ama öyle anlar vardır ki yaptığınız iş, işe yarayacağına inanmanız bilinen coşkuyu, tatmini aşar ve evrenin uçsuz bucaksız genişleme töreni içinde ses verir. Ahmet Cemal böyle bir seslenişi kitabını yayınlamadan dört ay önce yaptı;

2011 yılında çevirmenlik uğraşım tam kırk yılını doldurdu. Ama bir eser var ki, onun çevirisi bu kırk yıllık geçmişin otuz sekiz yılı boyunca bana hep eşlik etti. Beni hiç bırakmadı. Ben de onu hiç bırakmadım.

  Tam otuz sekiz yıl önce okur okumaz çevirmeye karar verdiğim, kafamda tuhaf ve iddialı bir karar da oluşmuştu: Günün birinde, ancak bu kitabı çevirmeyi başarırsam kendime ‘çevirmen’ diyecektim. Onca yıl yaptığım öteki çevirileri küçümsemiyorum. Ama başka hiçbir çeviride böyle bir dil serüveni yaşamayacağımı sanki daha en baştan anladım.”

  İnsanın içindeki milyarlık hücreleri işe yaradığına ve yarayacağına karar vermişse, dünyanın bütün yaşanacak olayları, şahitliklerimiz, büyük sevinç ve hüzünlerimiz İŞE YARAYACAK demektir.

 Güven Serin

  



24 Aralık 2012 Pazartesi

HAYATA DAİR


Kamera; Güven   Pera Müzesi

Bazen hayat bakışların kendisinde, bazen de
üretilen şeyin içinde sunulur bize. Aslında hayat,
bakışların, akıl ve vicdan ile bağlandığı yerdedir...

HAYATA DAİR

  Hayatınızda her şey yolunda gidiyorsa, mutluluktan yana muhteşem günler yaşıyorsanız ve bu güzellikler oldukça uzun zamandır devam ediyorsa korkmaya başlayın derim. Bu sözüm sizleri korkutmak için değil elbet; tabiatın, büyük yaratıcının döngünün hatırına size de bir şeyler yaşatacağı, sıranın size geldiği içindir diye hatırlatmak istedim.

  Çok yakından tanıdığım dostum böyle zamanları kendi üzerinde çok iyi tahlil eden birisidir. Kırklı yaşlarda söylediği bir şey vardı; “ Çocukluğum ve ondan sonraki yaşamım neşe, huzur ve sıhhatli geçti; diğer insanlardaki hastalıkları, bağrışları, çağırışları görünce Voltaire gibi mutluktan utanıyordum. Aslında beklentilerin az oluşudur beni mutlu eden. İnsan icadı mal-mülk, kat ve yattan çok yine insana evrenden akan, insandan evrene akacak olan insan enerjisidir asıl zenginliğimin, mutluluğum kaynağı. Ama ne var ki, bu kadar düzgün bir iç huzur beni rahatsız ediyor, tabiatın büyük gidişine, muhteşem değişimine ters bir şeyler var bu gidişte…”

 Dostum, özel dertleşme zamanlarımızda böyle söyler, kendince filozofluk yapardı. Sonunda olan oldu, nice halkın başında olan, ocaklarında ağıtlar tütmesine, yemeklerinde hüzünler kaynamasına neden olan felaketler zinciri onun da başına geldi. O yine dimdik ayakta kalmayı tercih etti. Ben demiştim sözünü kullanmadan, önceden söylediği gibi hayatına dair her şey yolunda, oldukça yolunda giderken yolunda gitmeyişini büyük bir sürpriz gibi kabul etmedi. Bunlar olacakmış gibi yüreğine, ruhuna ondan önce yaşamış atalarının ruhlarından destek istedi; istedi ki bunca ağıt yakılırken, bu kadar haksızlık, adaletsizlik karşısından masum insanlar inim inim inlerken o da bunları tatmış olup, insanlık köprüsünden geçmenin ne demek olduğunu görsün.

  Dostumun sınanması çok büyük oldu. İlk sınanma büyük bir şölen gibiydi; babasının ölümü üzerine neredeyse çelenk tufanına, insan seline tutulmuştu ailenin yaşlı gözlü bedenleri. Sonra, dört ay gibi kısa bir zaman sonra kardeşi ailenin yüz elli yıllık servetiyle birlikte, o muhteşem güzellikteki genç adam uçup gitmişti. Ne servetin önemi vardı, ne kaybetmenin; gençliği beş paralık mermiye feda edişin anlamsızlığı ile anlamı arasındaki büyük işkenceydi esas anlaşılmaya çalışılan.

  Ve dostum, yine dimdik durdu, elinde avucunda kalan son enerji ile. Yine atalarından, evrenin derinliklerinden yardım dileyerek ve yine bu hesapları yapmış matematikçi, mühendis duyarlılığı ile büyük kubbenin yükünü kaldıracak bir başka sütunu yapma peşinde çalışmaya başladı.

  Dostumun dostluk anlayışı şöyleydi; “senin için yapabileceğim bir şey var mı? Yapabileceğim kadarını yapmak isterim.” Bu sözü duymak istedi insanlığın bütün çığlıklarının estiği, tufanların koptuğu, davulların çalınıp şölenlerin yapıldığı her yerde olduğu gibi kendi ovasının yüksek tepeli yaşam yerinde bunları, sadece bu sözleri duymak istedi, yüz elli yıllık baba, dede diyarında. Duyamadı elbet, duyamadığı için yine büyük kahırlara sarılmadı, kinlerin, nefretlerin kişneyen atlarına yem vermedi. Saldırgan köpekleri etle beslemedi.

 Dostumun dik duruşu erkekliğin yaman hatırına da değildi, güç gösterisinin, hayata dair büyük erdemli kazanımların, dayanıklılığın hatırına da değil. Bu dünyada gelmiş geçmiş bütün eziyet çeken, mutluluktan başı dönen, felsefenin büyük sularında yıkanan, küçük derelere derin saygı duyan, yüreğindeki merhameti öldürmeyen ve tabiatın incecik ve çok ağır değişiminin yaşam için önemli olmasının hatırına hiçbir şey olmamış gibi hayatın canlılara sunduğu yaşam hakkına daha da sarıldı. O sarılış, o sınanmış  o büyük fırtınadan sonra dahi ondan bana geriye şu sözler kaldı;

 “her şey yolunda gidiyor, mutluluktan başın dönüyorsa asıl o zaman kork dostum, kork ve önlemini al kendince; alabildiğince ve yaşadığın güzel günleri de yok bilmeyerek, yaşanacak hüzünlere, terk edilişlere, kaybedişlerle büyük derin bir saygı duy; erdemli, saygın, zengin ve bilgin bir insan gibi değil; küçücük bir kardelen, kedi yavrusu, sürüsünün başında mutlu ve huzurlu bir şekilde kaval çalan çoban gibi…”
 Güven Serin


18 Aralık 2012 Salı

HATIRALARIMIZ

Kamera; Metin -Sığacık

Gönüllü ve koşulsuz olan her şey güzeldir; bilinen haliyle
güzel,şirin olmasa bile güzeldir,gereklidir...

HATIRALARIMIZ

  Her anne ve babanın bir çocukluk dönemi, her çocuğun de bir anne ile babası vardır. Onların kökü, kökeni nereye dayanırsa dayansın bizim için biricik, ruhumuz için önemli vazgeçilmezdirler.

  İnsanın kendi buluşu olan zaman, yaşamımızın evreleri adına önemli katkılar sağlar bize. Tanıdık yüzleri yitirdikçe hatıralara sığınmayı, hatıraların geçmişinden süzülen taze kokularına yalvarırcasına sarılırız. Beynimize çizilmiş, en usta ressamlar tarafından ortaya çıkarılmış resimler, bilgeler tarafından seslendirilen eserler gibi dökülü verirler ortaya.

  Hatıralar; gök gözlü annenin hamur yoğurur,  makine ile bütünleşen bedeninin bir başka bedene elbise dikişini, makası ustaca kullanışını, yüksek sesli çocuk oyunlarını hatırlar gibi hatırlıyorum. Tarhana, kuskus, reçel, turşu üreten anne ellerini ve üretilen şeylerin kokularını; yaşamın, var oluşun, minnettarlığın büyük saygının büyük hatırına selamlıyorum.

  Daima güler yüzle ciddiyetini koruyan baba, geniş kaşlarının üzerinde bulunan siyah olan saçlarının beyaz görünüşleriyle ses verir, sese tutunmuş hatıraları besleyen ve onlarla var olan bedene;

“Paran var mı cebinde? Okumalı daha büyük yerlere gitmelisin! Kabataş lisesinde bir tanıdığım var; Tekirdağ Endüstri Meslek Lisesi sınavlarına gelecek ay yapılacakmış.” Bizi biz yapan, ruhumuzun yaşam içinde her türlü oluşum karşısında utanmaz bir dinginlik ile dik durmasını sağlayan, sesler, resimler ve onların bütünü olan hatıralardır.

  Sanmayın ki hatıralar yaşlıdır, buruşuk halde kötürüm haldedir. Güneşin, rüzgârın, yağmurun hiç durmadan parlattığı, beslediği, yeşerttiği, her bahar filizinden fışkıran gonca gibidir hatıralar.

  Büyük filozofun (Vergilius) ölüm ile pençeleştiği ve büyük göçten on sekiz saat önce kendisi ile söyleştiği hatıralardan küçük bir demet sunuyorum size;

“ Ey zaman içerisinde direnen bir zamanın yüzleri! Önce genç bir yüz olarak hatırlanan, ardından gittikçe daha silikleşip derinlere kayan, böylece de ölümden sonra artık yüzü oluşturan bütün çizgilerin ötesine geçip, neredeyse sonsuz bir manzaraya dönüşen anne yüzü; babanın başlangıçta hatırlanmamış ve sonra gittikçe daha bir canlı insan yüzüne, bir surete doğru uzanmış, ölümde ise kahverenginin katılığını taşıyan, sert çamurdan yapılma, son gülümsemesinde sevecen, unutulması ve yitirilmesi imkânsız insan yüzüne dönüşen yüzü… Evet, kökünü hatıralarda bulamayan hiçbir şey, gerçekliğin olgunluğuna erişemez; insanoğlu, daha en baştan benliğine katılmamış ve üstüne gençliğindeki yüzlerin gölgelerinin düşmediği hiçbir şeyi sonradan kavrayamaz. Çünkü ruh, hep kendi başlangıcında kalır, hep ilk uyanışlarında ki ihtişamı yaşar; son bile, ruhun gözünde başlangıcın saygınlığına sahiptir; ruhun çalgısının tellerine dokunmuş hiçbir şarkı kaybolup gitmez ve yine aynı ruh, sonsuzluğa akarcasına yenilenen bir bekleyiş içerisinde, daha önce kendisini seslendirmiş olan bütün ezgilerin tonlarını kendi içinde korur. Bu şarkı ölümsüzdür, hep yeniden çıkagelir; şimdi burada da yine vardı ve Vergilius, toprak testiler ile üst üste yığılmış dev fıçıların zaman zaman açık bir deponun kapısından, kapkara fışkıran hafif kokusunu yakalayıp acıyan ciğerleriyle solumak için havayı içine çekti.”

  Hayatın sonsuz görünen heyecanı, hiç bitmeyecekmiş gibi ortaya çıkan karamsarlıkları, bin bir çeşit olaylar serpintileri insan denen et, kemik ve kan hücreleriyle donatılmış insanı etkiler, anlamsızlıklar girdabına düşmesine neden olur. Siz ki okumanın büyük erdemine, değişimin evrensel yürüyüşüne inanmış değerli canlılar, utanmasam size şöyle derdim; merak içinde olunuz ve size gelen, sizin kaderiniz ile yüzleşmenizi sağlayan bazı yaşanmışlıkları, düşleri, destanları bir değil on kez okuyunuz; okuyunuz ki her anlama ayrı bir anlaşılmanın incecik koruyucu tabakasını ilk önce ruhunuzun üzerine örtsün; işte o ruh, sizin çıplak bedeninizi her türü zorluklar karşısında koruyacak en hakiki dostunuzdur.

 Güven Serin
 




17 Aralık 2012 Pazartesi

MEZAR TAŞLARI-STELLER

Kamera; Güven   Bergama

Tarih,medeniyet,öğreti ve bugünün arkeoloji ile 
çaresizliğinin bulunduğu diyar.

MEZAR TAŞLARI-STELLER

  Stel denilen yüksek ve yekpare taşlara yıllar öncesinin bildirimleri yazılmıştır. Yüzyıllardır o taşa kazılı halde duran çok büyük inancın, kalıcılığın iradesiyle yazılan bu duyurular ilgimi çekiyor, heyecanlandırıyor beni. Geçmişin izlerini taşıyan ve yaşanmış uygarlıkların yaşanan uygarlığa katkısı olarak kabul ediyorum bu kitabeleri.

  Tekirdağ Arkeoloji Müzemizde de steller vardır. Küçük de olsalar, üzerinde ki anlatımları çok kısa da olsa bunlar da geçmişin anlatımını yazı ile taşa kazımışlığının kültürünü taşırlar. Üzerlerinde dönemlerin güçlü insanlarının, krallarının geleceğe bir miras gibi bıraktığı seslenişleri, duaları ve lanetleri vardır.

  İstanbul Şark Eserleri Müzesi çok güzel ve görkemli stel (mezar taşı) kitabeleriyle daha da zengin bir gösteri içindedir. İslamiyet Öncesi Arabistan Eserlerinden, Mısır, Mezopotamya, Anadolu Eserlerine kadar paha biçilmez eserlerle ağzına kadar doludur. Burası, tarihi, arkeolojiyi, felsefeyi, resmi seven, geçmiş ruhlara saygı duyan her insanın yılda birkaç kez uğrayacağı bir nefes alma yeridir. Bu yer, insanın keşfedilmiş sanılan dünyada yeniden kâşif olması, yeniden şiir, yazı, hikaye yazıp, resim yapmalarına büyük katkı sağlayacaktır.

  Bir saray memuru olan ve günümüzden 2750 yıl önce yaşamış Bel-harran-beli-usur, yazıtta şöyle der;

 Assur’un kralları Salmanasar ve Tiglat-Plezer’in vekilharcı yüce tanrılardan ve kudretli efendilerden korkan ben, onların yüce emirleriyle çöldü bir şehir kurdum. Onu temellerinden tepesine kadar tamamladım. Bir tapınak yaptırıp bu kutsal mekana koydurdum. İçine yüce tanrılar için, dağların yerleştiği gibi sağlam temel duvarlarını sonsuza kalacak gibi yaptırdım. Dur-bel-harran-beli-usur koydum adını.

  Bir taş yazdırdım, üzerinde yüce tanrıların suretleri biçimlendirilmiş. Diktirdim onu tanrının evine. Adaklar yapılsın, tütsüler yakılsın buyurdum. Bu tanrılar için her zaman... Bu kenti özgür kıldım ki ondan tahıl vergisi alınmaya, samanı vergilendirilmeye, suyunu kimse başka kanal (lar)a akıtmaya, sınırını ve sınır taşlarını yok etmeye kimse kalkmasın.


  Her kim ki benim yazıtımı ve ismimi yok ederse, büyük tanrılar, Assur, Samas ve Adad (onun) geleceğini mahvetsin ve ona merhamet etmesin.

  Tarih, arkeoloji bu yüzden çok önemlidir. Uygarlıkların var oluşlarını, yaşama bağlanmışlıklarını  ilerlemelerini, büyük veya küçük bir medeniyet oluşturduklarını belgeler ve bugüne taşır. Bu yüzdendir ki, tarihi yavan görmenin büyük bedellerini bütün uygarlıklar ödemiştir.

  Uyarlıkların yıkılmasını hiçbir kitabe, lanet, güç, kale duvarı engelleyememiştir. Görünen o ki, yıkımların birçok sebebi olduğu gibi ana sebep, birkaç taneden öteye gitmiyor. Uygarlığın büyük ve görkemli bir zenginliğe kavuşması yıkılma, istila edilme sebeplerinden birisi. Etrafa saçtığı korku, verdiği zarar büyüdükçe o uygarlığın yıkılışı da hızlanmaya başlıyor; bu da ikinci sebebi.

  Artan güç ve zenginlik büyük korumalara muhtaçlık duyar. Büyük korumalar da etrafa zarar, ziyan verdikleri gibi adaletsizliği, hilebaz lığı görmezden gelmeye başlarlar. Dünyanın merkezi, vicdanın, merhametin merkezi kendilerini gören her uygarlık, her insan büyük cüssesi altında ezilmeye, tabiata armağan edilen kum taneleri gibi ufalanmaya mecburdur. Bu yüzden, güçlerimizin devamı, uygarlıkların daha büyüyüp, daha görkemli kaleler ardına saklanması geleceğinin daha garanti olması anlamına gelmiyor.

  Yaşam hakkını, merhameti, kalıcılığı kendimiz için istemeden önce başkaları için de istemeyi öğrenmenin sade, adaletli ve saygın yaşamı gibi güzel uygarlık, güzel kalıcılık gibisi var mıdır acaba?

  Tarih, matematik, fizik, kimya kadar önemlidir. Büyük paralar kazanıp büyük araçlara binmeden daha da önemlidir. O yüzden mezar taşları, kitabeler de önemlidir; biraz zaman harcayıp okumak ve irdelemek ise fikirlerimize taşıyacağımız en güzel zenginliktir.

  Benim dünyam budur işte; tarihe uzanan, bir parça felsefe, gün içinde yol alan sıradan bir gezginim. Yıkılacak kaleleri olan birisi değilim; kuşatılacak şehirlerim de, istila edilecek zenginliğim henüz büyük paralar yapmıyor çünkü…

 Güven Serin



  




15 Aralık 2012 Cumartesi

OY LİLİ


Kamera; Güven Modern Sanat Sergi Salonu-İstanbul

Ne bir ses, ne bir ışık; oy lili oy lili



OY LİLİ

  Otobüs kalkmak üzereydi; kulağıma gelen şarkını sözleri;

“ Gökte bulut yerde kar, seçilmez olmuş dağlar/Ne bir ses, ne bir ışık, oy lili, oy lili/ Ağamsın sen, paşamsın sen karanlık/ Namlılar ışıtmaz geceyi/Çevirdiler gece vakti.”

 Bedeni büyük uykuya yatan sanatçının sesi hâla taze ve canlı,  tartışılmaz bir güzellik içinde müzik notalarında akıyordu. Otobüsün son yolcusu da geldi. Genç kızın yanında genç bir erkek; kıvırcık saçlı, beyaz tenli, uzun burunlu, çocuk gülüşlü bir erkek, sevdiği kızı yola çıkacak otobüse, 17 numaralı koltuğa emanet ediyordu. Erkek, gözleri dolmuş, ağlamanın buğusu ile sarmalanmış kıza gülümsemek zorunda hissediyordu kendini.

  Gülümseme bir insana ne kadar yakışıyorsa erkeğe de o an, o kadar yakışıyordu. İçindeki burukluk, dışındaki gülümsemeye sevgi akışı sağlıyordu. Sevmenin güzel hatırına otobüsün kalkmasına saniyeler kala, zamanın ruhuna yalvarıyorlardı, zaman dursun diye. Buğday tenli kızın bu ayrılığa hiç gönlü yoktu. Belli ki dışarıda ağlamanın yüksek gücünü sığınmış, göz kapakları iyice şişmişti. Belki de son yaşların buğusunu idareli bir şekilde son saniyelere saklamıştı.

  Saniyeler ne çabuk geçti öyle; üstelik zaman da durmamış! Muavin son kontrolleri yapıyordu. Kıvırcık saçlı, uzun burunlu, masum yüzlü erkek inmesi gerekiyordu loş ışıklı ıslak zeminin olduğu yere. Son bakışlar ve son el sallamalar yapılacaktı; çalan davulların büyük akışı eşliğinde.

 Öldürülen bedenin ölmemiş sesi kulağımda çınlıyordu;

“ Gökte bulut yerde kar, seçilmez olmuş dağlar/ Ne bir ses, ne bir ışık, oy lili, oy lili.” Erkek, kıvırcık saçlı erkek ıslak zemine inmişti. Yer ıslak, gece soğuk; kıvırcık saçlı erkek büyük bir yangın içinde; ıslak yere, soğuk geceye inat, sanatçının sesindeki korkusuzluğun yiğit sesiyle bakıyordu geceye;

“ Vurun beni kemik kemik/Sökün beni tırnak tırnak/Deri deri yüzün beni/ Oy lili, oy lili”

 Bir yandan geceye karışan ses, bir yandan gece ile son vedalarını yapmaya çalışan erkek ile kadın. Bütün zaman onların önünde eğilmiş gibi, her saniye onlarla, zamanın büyük gücü karşısında zamanla yarışırcasına bende koşuyordum. Hâlbuki koltuğum, dışarısı gibi ıslak değil… Otobüsün içindeki hava oldukça sıcak…

 Gecenin içindeki büyük şehrin büyük ışık demetlerinin çatısı altında kim bilir ne hikâyeler yazılıyordur. Her hikâyenin kahramanları, yiğitleri, oyunbozanları, hilebazları, canlı olmanın büyük erdemine inanmamış vahşet yanlıları da olabilir. Otobüste yazılan hikâye, 17 numaralı koltuğu hikâyesi, sevgi üzerineydi. Geleceği şimdiden tasarlayan ona inanmış iki insanın, bütün bilgeliklerden, öğretilerden, ilimlerden, inançlardan uzak, en büyük güce sarılmışlıklarının büyük gösterisi yapılıyordu. Sevgi gecenin içinde kendini yaşatacak kıvırcık saçlı güzel gülüşlü erkeğe teslim olmuş gibi çocukça gülümsüyordu.

  Bütün hoyratlıkların yol kestiği, karın deştiği, yolsuzlukların, adaletsizliklerin şöhret olduğu bu anda bile sevgi, ne büyük erdem, ne büyük bir var oluş içinde yeşeriyor. Yola çıkmışlığın, gezgin ruhlu bir bedene sahip olmanın en güzel tarafları da böyle keşiflere tanıklık etmektir. Ve ben otobüsün içinde 17 numaralı koltuğun kadın yolcusu ile dışarıda ıslak zemin üzerindeki soğuk havada birbirine el sallayanların çok yakınında onların yürekleri gibi atan bir yürekle, yepyeni ve birbirine benzeyen, ama hepsinin farklı yürekleri, farklı gülüşlerinin tanıdık yönetmenlerinin hikâyesini izledim. Düşünerek yol aldım kendi hikâyemin bir an önce kâğıda akacağı Tekirdağ zamanlarının, ıslak zeminlerinin görkemli gecelerine doğru.

Güven Serin

8 Aralık 2012 Cumartesi

BEN BERTOLT BRECHT



+
Kamera; Güven  Tekfur Sarayı-İstanbul

Nice yenilik,nice ışıltı ve yükselti korkutur insanı. İnsan
evreni merak eden, dünyalara sığmayan insan, bir taş,
bir ahşap sadeliğinde arar ve bulmak ister kendini.
Ve bir şair haykırdı kuzeyin soğuk diyarından; 
Ben Bertolt Brecht; ekmek ahlaktan önce gelir, dedi...


BEN BERTOLT BRECHT

 Sahnede, kendini sanata, sanatın tiyatro dalına adamış Genco Erkal ve Tülay Günal var. Seslerini ve bedenlerini ustaca kullanan sanat emekçileri…

  Yarım yüzyılı geçen neredeyse 55 yıllık tiyatro yolculuğu, 46 yılı geçen Bertolt Brecht oyun dostluğu şehri Tekirdağ’ımıza kadar uzandı. Belediye Başkanlığının, Meclis Üyelerinin sanata verdikleri en küçük destek için dahi alınlarından öpüyorum. Her ne kadar biletleri dağıtmadaki büyük usulsüzlüğü yok etmediyseler bile sanatın var olduğu yerde küçük sorun olarak kalıyor.

  Dostlar Tiyatrosu Alman şair Bertolt Brecht’in, Ben Bertolt Brecht kabaresiyle uyuyan güzel şehrimin uyumayan üç yüz kişisine seslendi. Yüz elli bin nüfuslu şehrin içinde üç yüz kişinin tiyatroyu sevmesi soğuk, yağmurlu bir kış günü uyanıklık, emek, akıl, sanat ve her şeyden önce kendimiz için, hazır olmamız kötünün en iyisidir diye düşünüyorum.

  Tiyatrosu olmayan, sineması bulunmayan, gece eğlenceleri eksik şehirlerin ruhları da, gelişimleri de eksiktir. Bir şehrin yollarını isterseniz altınla kaplayın, isterseniz yakutla; ama içine sinemayı, tiyatroyu, müzeciliği, sporu, felsefeyi, emeği, çalışmayı yerleştiremezseniz; o şehrin boşluğunu, yok oluşunu, zavallılığını engelleyemezsiniz.

  Büyük adam ve yetenekli kadın sahneye çıktılar ve adam seslendi; Ben Bertolt Brecht dedi. Daha başka; Önce ekmek gelir sonra ahlak, gelir dedi gür ve inanmış sesiyle. Ekmekten önce ahlakı, kendi ahlaklarını akıldan çok apış arasına sıkıştırmaya çalışan büyük sefillere seslendi şair-yazar ve oyuncu. Vatan, millet diye diye en öne çıkarılan adına şehit verilen yüz binlerce vatan evladının vatansız, hukuksuz, aşsız kalışlarını ve onların yuvalarındaki gözyaşlarını, bir değil bininci kez hatırlattı, unutmayı seven soylu insancıklara.

  Öncü (Avangart) besteler ve müzik teorisyeni John Cage’in (I912-1992) doğumunun 100. yılı anılırken Selçuk Altun onun için şöyle diyor;

O bir gizli yazar, ressam ve bibliyofildi. (kitapsever) Onun için ‘sessiz’ bir müzik enstrümanı hatta müzikti. Söyleyecek hiçbir şeyim yok işte, onu da söyledim, diye buyurmuştu.”

  Ya Genco Erkal için ne demeli? Onu nasıl anlatmalı? Sessizliği delen sesini ve o evrenin derinlerinden gelen bakışlarını, ses ile bakışların evrenin enerjisinin süzülüşü gibi süzülmelerini nasıl izah etmeli, büyük şamataları, büyük korkulara, sessizliklere çeviren insancıklara? En iyisini yine Genco Erkal yapıyor; sanatı ile kabaresi ile Bertolt Brecht dutsunun dizeleriyle anlatıyor, anlamlara aç olan insanlığa.

  Ben Bertolh Brecht ve ben diyorum ki; EKMEK AHLAKTAN ÖNCE GELİR…

  Sanata inanmışlıkla destek veren, yazarlar, çizerler ve şairler hep olacak. Bu evrenin değişiminin değişmez kuralı, büyük dengelerin dengeleyici ümidi, yaşamın en güzel heyecanıdır da aynı zamanda. Bu heyecana Metin Üstündağ da katılıyor dizeleriyle;

Ülkelerin, keşkelerin kadarsın!
Kadir kıymet bildiğin kadarsın!
Yaraların kadarsın!
Üzdüğün insanlar kadarsın!
Verdiğin şeyler kadarsın!
Kaderin kadarsın!
Öldükten sonra kaldığın kadarsın!

  Ben Bertolt Brecht; ekmek ahlaktan önce gelir. Hayat, yaşam, uygarlıklar ilerledikçe ekmekler hiç ucuzlamadı. Vatan, millet nutukları atılırken, şehitlerin en hakiki gözyaşları sadece analar tarafından dökülürken ekmekler hiç ucuzlamadı…

  Flaubert, “Yazmak yaşamanın bir biçimidir” demiştir. Celal Üster de “Bu çekici ve sömürücü mesleğe gönül verenler yaşamak için yazmazlar, yazmak için yaşarlar…”

 Tiyatro oynamak da, gerçek oyuncular, sanata ve emeğe, evrenin yüce adaletine inanmışlar için sadece yaşamak için çıkılan bir sahne gösterisi değil, oynamak için yaşar onlar…

  Ekmek ahlaktan önce gelir; önce ekmeğinizi kazanın, sonra ahlakınızı ve saygınlığınızı, kendinizi kazanın, birilerini tüketmeden, yok etmeden, karalamadan, bağnazlıklara gönül vermeyip yüce yaratanı sevgi ile hissederek…

   Güven Serin
 

 


4 Aralık 2012 Salı

BAŞ TACI MÜZİK

Kamera; Güven   Lütfi Kırdar -Rumeli Salonu-İstanbul

Blues Müzik
Blly Branch,Zora Young,Smokın Joe Kubek ve
Cedric Burnsıde

Çocukça ve inanmışlıkla, dokunursunuz derinliğe.
Evren,derinliğin en büyük parçasıdır ve küçük
parçası olan insan,müzik ile başka parçalara 
dokunabilir...





BAŞ TACI MÜZİK

  Müzik, kelime anlamıyla; duygu ve düşünceleri tek ya da çok sesli olarak anlatma sanatı olarak açıklanıyor. İnsanlığın hayatına ne zaman girdi tam bilinmese de çok uzun zamandır insanlığın yolunda iyi bir arkadaş olduğu da ortadadır. Her insanın sevdiği, ayaklarıyla, ruhuyla, sesiyle, kalbi ve elleriyle karşılık verdiği müzik çeşitleri vardır.

 Müzik sadece eğlence aracı değildir. Müziği önemseyen ve ona sahip çıkan inançlar da vardır. İnsan ruhuna açılan pencereyi ve yaratıcı ile anlatılanları daha iyi göstermek adına müzikten, daha ilk çağlarda bile yararlanılmıştır.

  Dünya nüfusu yedi milyarı gösterirken, bugünün dünyasında dinlenen müzik çeşitleri çok arttı. Eski müzik aletlerine yineler katıldı. Yenilere gönülden hoş geldin deme nezaketinin yanında eski dediğimiz ama hiç eskimeyen çalgılar; ut, kanun, piyano, keman, mızıka, flüt, saz bugünün müzik gösterilerinde de yerlerini kaybetmeleri mümkün değildir.

  Müzik, birçok insan için baş tacı, bunu biliyor ve görüyorum. Dünya çapında durmak bitmeyecek konserler ve bu konserlere katılan binlerce insanların coşkusu hiç azalmayacak insan akışları görüntüsündeler.

  Müzik bu kadar önemsenir ve önemli bulunurken sevmeyenler, beğenmeyenler de yok mudur? Elbette vardır. Olmalıdır da. Fakat bu kişiler ülkemizin üniversitelerinin içinde bulunuyor ve önemli bir görev üstlenmişlerse bu insanların kamuya yansıyacağı fikirleri de oldukça önemlidir. Çocuklarımıza eğitim, öğretim verecek yerlere Öğr. Üyesi Prof, Prof Dr gibi unvanlar ile gelmiş olmaları ve burada bulunma sebeplerini unutmuş gibi davranmaları inanılmaz bir düşünce içine girmeme neden oldu.

  Hangi profesörlerden söz ediyorum? Elbette şu meşhur profesörlerden;

Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Öğr. Üyesi Prof. Orhan Çeker; “ Müzik için haram diyemeyiz ama helal de diyemeyiz. İçeriği İslama uygun olmalıdır. Ama kadın sesi içeren müzik kesinlikle caiz değildir.”

  Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Hamdi döndüren; “ Çalgı aletleri, bunları çalmak, satmak ya da şarkı söylemekten para kazanmak, nefsi azdıran, örneğin diri bir kadının ya da şarabın heyecan verici niteliklerini anlatan şarkılar (çalısız dahi olsa) caiz değildir.”

  Marmara Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Ekrem Buğra Ekinci; “ Şarkı denen şeyin ancak, çalgı ve kadın sesi içermiyorsa sakıncalı değildir.”

  Türkiye Gazetesi ‘ilim’ yazarı Mehmet Ali Demir; “ Müzik ne kelime, ilahi bile haramdır.”

  Bilmiyorum, bu söylenenleri Prof. Dr. Öğretim üyesi unvanlarını taşıyarak duyurmaları, bu düşünce içinde olmaları sizin de “ben” gibi büzülme geçirmenize neden oldu mu? Beyninizdeki nöronlarda büyük bir basınç oluştu mu bilemem; ama bende, benim nöronlarım-da oldukça fazla basınç yaptı. 

 Dini, insanları huzura kavuşturacak inancı bu şekilde korumak, yaymaya çalışmak ne kadar kalıcı ve gerçekçidir doğrusu büyük bir şüphe içine girdim. Kendimi bildim bileli müzik dinliyorum. Erkek sesiyle de, kadın sesiyle de severek dinlediğim, neredeyse tüm insanlığın müzikle beslendiği ortadayken, bu çıkışları, bu kısır döngülerin korkunç düşüncelerini sunmak, güzel inancımıza muhteşem büyüklükte kayıplar yaptırıyor. Yaptıracak ta.

  İnançlarda zorlama, inançlarda değişen dünyanın değişen ihtiyaçlarını görmeme, çelişkili görme olursa; bu inancı katletmek olmaz mı? Müziğe, sanata, bilime karşı çıkarken, müzikle, sanatla, bilimle yoğrulmuş ülkelere kafir derken, onların ürettiği bütün malları baş köşene koymak ne kadar caizdir? Bu basit soruya hangi katı kalpli profesör cevap verecek?

  Gazze’de çok yakın zaman önce silahlar sustu. Ölüm, vahşet, yuvaları yıktı. Kanlar gözyaşlarıyla birlikte haktı. Savaşın silahları susar susmaz gençlerin ilk yaptığı şey müziğe ve dansa sığınmak oldu. Yoksa insan denen hassas, zarif canlının ruh sağlığını koruyamazsın. Dualar, yakarışlar, ibadetler elbette önemli. Ama onları yapan insan, niçin müziği, sanatı, dansı da yapmasın? Kimse kimsenin cennetteki yerini alamayacağına göre; bırakın herkes kendi cennetine ve cehennemine kendi gitme şansını kendi inanmışlığı ile yapsın.

  Efes Pilsen Blues Festival 23 bu yılda gerçek bir şölen içinde yollarına devam ediyorlar. 30 Kasım ve 1 Aralık 2012 tarihinde İstanbul Blues müzik ile iç içe, koyun koyuna yaşadı. Biralar sudan daha fazla içildi. Blues sanatçıları yine her zamanki gibi sanatlarını en masum çocuk güzelliğinde, coşkusuyla yaptılar. Yüzlerce insanın sudan daha çok içtiği bira ve müzik, muhteşem bir insanlık töreniyle sakince noktalandı. Sanırım, inanç her zaman lazım ve gerekli. İyi insan olmaya inanmak… Kanunlara inanmak… Adalete, yöneticileri ve asıl önemlisi de kendi birikimlerimize, tecrübelerimize ve evrenin bize sunduğu muhteşem derinliğe sahip hisse-dişimizi  inanmak, kötülüklerin en hakiki düşmanıdır.

  Blues sanatçılarının dini inancını, siyasi görüşünü kimseler bilmiyordu. Bildiğimiz ve görüp dinlediğimiz tek şey; işlerini çok çok iyi ve doğru bir güzellikte yapıyorlardı. Bir de bazı sanatçıların kulaklarındaki haç işareti şeklindeki küpeleri de müzik yapmalarına, sanatın coşkusuna kapılmalarına engel teşkil etmiyordu.

 Garip şey; aklı, iradeyi bir kenara itip salkımı bolca yedikten sonra talkın vermek; çok garip şey…

      GÜVEN SERİN
  

3 Aralık 2012 Pazartesi

GİDENLERİN TÜRKÜSÜ


Kamera; Güven 

Kamera; Güven Enez Antik Kenti

Kamera; Güven Bergama 






GİDENLERİN TÜRKÜSÜ

  Bu diyarda doğmuş, bu diyarın masalları, hikayeleri ile büyüyüp destanlarıyla serpilmiş her insan hüzünlü yaşar, gidenlerin ardından. Ve ben bu şarkıyı duyunca;

  “Camların arkasında gece ve kar/Beyaz karanlıkta parlayan raylar/Umutsuz ve çaresiz sallanan eller/Kavuşulmamayı anlatıyorlar.” Ağlamalı oluyorum.

  Esenler otogarı askere uğurlama törenleriyle şenleniyordu. Davulun ve zurnanın sesi eğlenceyi çağrıştırsa da, aslında veda törenleri yapılıyordu. Küçük guruplar halinde dört beş grup, yaklaşık 15–20 kişiden oluşuyordu. Davullar ve zurnalar çalıyordu gidecek olanların ardından.

  Askere gidecek olan gençler garip ve acı gülümsemeler içinde dik duruyorlardı anne, baba ve akrabalarının yanında. Biliyorlardı ki birazdan bu müzik, bu seslenişler, dik duruşlar, el sallamalar bitecek. Bir başlangıca uzanacaklar yirmi yaşlarındaki çocuklar. Hayatı daha iyi tanımanın, vatan ve ulus geleceğine inanmış olmanın yüksek gururu ve büyük insanlık erdemiyle bulmaya çalışacaklardı onlardan istenen hazinelerin anahtarını.

  Kimi yakını olan asker adayını havaya kaldırıyor, kimi sarılıyor, kimi genç erkek de sonlu bir ülkenin, erken sonları için helallik alıyordu. Hava soğuktu soğuk olmasına, gün çoktan geçmişti geceye. Kasım ay’ı bir günü daha geceye devretmenin kupkuru soğuğu ile İstanbul tarihine notlar düşüyordu.

  Davullar ve zurnalar genç insanların;

“Şehitler ölmez, vatan bölünmez. Vatan sağ olsun, bizim sana canımız feda olsun.” Sesleriyle ses oluyor, soğuğu unutmuş bedenler, soğuktan çok sevdiklerinden ayrılmanın gizli büzülmeler ini,  titremelerini yapıyorlar.

 Attila İlhan Sisler Bulvarından Esenlere uzanan sesiyle şiir okuyor: 
Elinin arkasında güneş duruyordu
Aylardan kasımdı üşüyorduk
Ağacın biri bulvarda ölüyordu
Şehrin camları kaygısız gülüyordu
Her köşe başında öpüşüyorduk

Sisler bulvarına akşam çökmüştü
Omuzlarımıza çoktan çökmüştü
Kesik birer kol gibi yalnızdık
Dağlarda ateşler yanmıyordu
Deniz fenerleri sönmüştü
Birbirimizin gözlerini arıyorduk

  Şair bütün seslere, bütün gidenlere böyle sesleniyordu. Davulcular ve zurna çalanlar da o gecenin de ekmek parasının çıkması, gidenlere minnet ile direniyorlardı gecenin ilerleyen saatlerine.

  Anneler daha güçsüzdüler gidenlerin ardında. Babalar gibi güç gösterisine sığınıp ağlamayı utanmazlık saymıyorlardı. Bir anne soluk almakta, ayakta durmakta zorlanıyordu. İki koluna iki erkek girmişti teselli ve diklik ve güçlü olma adına. Ama o, yirmi yılın seçilmişliği ile doyamamanın açlığı ve merhameti içinde gecenin ışıklı terminalinde yaşam savaşı veriyor.

  Her asker gurubunun yakınına kadar sokuldum. Belki de beni dışarıdan seyredenler o gurubun buruk kalpli insanı sanmıştır. Belki Homeros kadar kulaklarımı, Beethoven kadar gözlerimi açıyordum gecenin soğuk dostluğuna yaslanıp, gidenlerin türküsünü dinlerken…

  Ağlamalı oluyordum ağladığımı sisler ardına gizleyerek. Gözlerim beynime, beynim ruhuma yılların birikimi adına haykırıyordu; vatan, ulus, sevgi, insanlık kavgasını veren insanların garip, perişan, buruk ve çocuk gülüşlerine.

  Bir insanın en paha biçilmez eseri canı ve canını, vatan ve ulus için nasıl da önemsiz bir nesne gibi sisler içinde, davul ve zurnalar eşliğinde olgunluğu yaşamadan, tatmadan gözler bile kırpmadan son buluyor…

 En son gurubun en dikkat çekici sahnesi bir genç kız ile askere uğurladığı sevgilisi arasında yaşanıyordu. Otobüsün dokuz numaralı yolcusu askere gidiyordu. Yani gurbet ellere; vatan dediğimiz gurbete, yalnızlığa, sisler ve dağlar ardına. Mini minnacık olan sarı saçlı kız bırakmayacak duygular içinde sarılmıştı ona. Genç erkek kızın her sarılışında daha da olgunlaşıyor, tabiatın yüklediği yüksek erkeklik duruşu hatırına daha da yüceliyordu dokuz numaralı koltuğunda.

  Şair hiçbir küskünlük taşımadan ihanet edenlere, palavrayı kültürleştirmek isteyenlere yine ses veriyordu;

Sisler bulvarında seni kaybettim
Sokak lambaları öksürüyordu
Yukarıda bulutlar yürüyordu
Terk edilmiş bur çocuk gibiydin
Dokunsanız ağlayacaktım
Yenikapı’da bir tren vardı

  Esenleri otogarının sisleri, çığlıkları, hüzünleri ve umutları içinde günün içindeki hazinelerime Tekirdağ'a dönmenin erdemiyle dokunuşların iç ağlamasıyla gülen bir insan taklidi yapıyordum.

GÜVEN SERİN